Search: For - विकास

7092 results found

एअरस्पेस पॉवर – आयएएफचे सैद्धांतिक विहंगावलोकन
Sep 12, 2023

एअरस्पेस पॉवर – आयएएफचे सैद्धांतिक विहंगावलोकन

नव्याने सुधारित सिद्धांत भारताच्या राष्ट्रीय सुरक्षा आणि हितसंबंधांमध्ये विस्तृत ज्ञान आणि हवाई शक्तीचा लाभ घेण्याच्या भूतकाळातील अपुरेपणावर मात करण्याचा प्रयत्न क�

एआयसीटीई – एलआयटीई : सरकारच्या पुढाकारातून उद्योग-शिक्षण भागीदारी
Dec 13, 2022

एआयसीटीई – एलआयटीई : सरकारच्या पुढाकारातून उद्योग-शिक्षण भागीदारी

सरकारकडून अलीकडेच सुरू करण्यात आलेला एआयसीटीई (एलआयटीई) कार्यक्रम अभियांत्रिकी शिक्षणातील अध्यपकांच्या व्यावसायिक विकासास मदत करतो.

एक बराबर से घुमावदार: टिकाऊ जीवनशैलियों के लिए ज़रूरी रास्ते
May 18, 2023

एक बराबर से घुमावदार: टिकाऊ जीवनशैलियों के लिए ज़रूरी रास्ते

दुनिया भर के देश जलवायु कार्रवाई के मोर्चे पर राष्ट्रीय स्तर पर निर्धारित योगदानों (NDCs) के पहले से ज़्यादा महत्वाकांक्षी स्वरूपों पर प्रतिबद्धता जताने लगे हैं. ऐसे में आर्�

एम्बेडेड फायनान्स: 2023 मध्ये भारतातील वाढ उत्प्रेरक
Sep 05, 2023

एम्बेडेड फायनान्स: 2023 मध्ये भारतातील वाढ उत्प्रेरक

भारतातील एम्बेडेड फायनान्सचे भविष्य आशादायक दिसते आणि २०२३ हे वर्ष त्याच्या विकासासाठी निर्णायक ठरू शकते.

ऑनलाइन गेमिंग में साइबर सुरक्षा के ख़तरे: भारत के लिए क्या है सबक!
May 21, 2024

ऑनलाइन गेमिंग में साइबर सुरक्षा के ख़तरे: भारत के लिए क्या है सबक!

यह सारपत्र वैश्विक ऑनलाइन गेमिंग उद्योग की तीव्र वृद्धि और इसके परिणामस्वरूप साइबर ख़तरों में वृद्धि की पड़ताल करता है. सूक्ष्म लेन-देन (माइक्रोट्रांज़ैक्शन), धन शोधन (मन�

कोविड-19 : भारतीय संघराज्य आणि आरोग्य प्रणालीची लवचिकता
May 01, 2023

कोविड-19 : भारतीय संघराज्य आणि आरोग्य प्रणालीची लवचिकता

भारतीय संघराज्यासाठी केंद्र-राज्य सहकार्य महत्त्वाचे असले तरी त्यांच्यातील स्पर्धा कमी करता येणार नाही.

कोविडमुळे मुलांच्या लसीकरणाचे तीनतेरा
Aug 05, 2021

कोविडमुळे मुलांच्या लसीकरणाचे तीनतेरा

शाश्वत विकासासाठी पुढील पिढी निरोगी असणे आवश्यक असून, त्यासाठी नियमित लसीकरण महत्त्वाचे आहे. पण, कोरोनाने त्यात मोठा खंड पडला आहे.

कोविडसंदर्भात मुंबईकडून घ्यायचे धडे
Dec 10, 2021

कोविडसंदर्भात मुंबईकडून घ्यायचे धडे

निर्णयप्रक्रियेचे विकेंद्रीकरण, प्राथमिक आरोग्य केंद्रांवर लक्ष आणि विकास आराखडा बनविणे या महत्त्वाच्या गोष्टी कोरोनाकाळात मुंबईने शिकविल्या.

क्या त्यौहारों से मिलेगी अर्थव्यवस्था को सौगात
Aug 27, 2022

क्या त्यौहारों से मिलेगी अर्थव्यवस्था को सौगात

इकॉनमी के सामने एक बड़ी चुनौती यह है कि कृषि की हालत अच्छी नहीं है. पहले हीट वेव आई, फिर जलवायु परिवर्तन के चलते किसानी पर असर पड़ा.

क्षमता, संसाधन, नियमन: G20 देशों में उप-राष्ट्रीय स्तर पर जलवायु सहायक लचीले बुनियादी ढांचे की दिक्कतें कैसे दूर करें?
Jun 01, 2023

क्षमता, संसाधन, नियमन: G20 देशों में उप-राष्ट्रीय स्तर पर जलवायु सहायक लचीले बुनियादी ढांचे की दिक्कतें कैसे दूर करें?

जलवायु परिवर्तन पर अंतर-सरकारी पैनल (IPCC) की ताज़ा रिपोर्ट में ग्लोबल वॉर्मिंग के चलते जलवायु से जुड़े जोख़िमों की चेतावनी दी गई है. रिपोर्ट के मुताबिक ये ख़तरे ग़ैर-जलवायु ज�

क्षेत्रीय स्तर पर जलवायु परिवर्तन व स्वास्थ्य से जुड़ी चुनौतियों से निपटने के लिए रणनीतिक हस्तक्षेप
Jun 19, 2023

क्षेत्रीय स्तर पर जलवायु परिवर्तन व स्वास्थ्य से जुड़ी चुनौतियों से निपटने के लिए रणनीतिक हस्तक्षेप

सार इस बात के सबूत है कि जलवायु परिवर्तन ने दुनिया भर को व्यापक और तीव्र तरीके से प्रभावित किया है. COVID-19 और जलवायु परिवर्तन, दोनों की वज़ह से दुनिया भर में लाखों लोगों की मृत्य�

खाद्य सुरक्षा और पोषण के लिए फूड सिस्टम का दृष्टिकोण
Jun 16, 2023

खाद्य सुरक्षा और पोषण के लिए फूड सिस्टम का दृष्टिकोण

फ़िलहाल दुनिया में अल्प-पोषण में बढ़ोतरी के साथ-साथ ज़्यादा वज़न, मोटापे और ग़ैर-संक्रामक बीमारियों के प्रसार में इज़ाफ़ा दिखाई दे रहा है. खाद्य प्रणाली का दृष्टिकोण (खेत-ख

ग्रीन हाइड्रोजन: भारत और अफ्रीका के बीच साझेदारी का नया अवसर है हरित हाइड्रोजन!
Mar 21, 2023

ग्रीन हाइड्रोजन: भारत और अफ्रीका के बीच साझेदारी का नया अवसर है हरित हाइड्रोजन!

वास्तव में, भारत सरकार की रूचि अफ्रीकी देशों में हरित संक्रमण की तरफ़ है.[8] यह देखते हुए कि अफ्रीका प्राकृतिक संसाधनों के मामले में बेहद धनी है और भारत किफायती दरों पर फोटोव�

ग्लोबल साउथ में बहुपक्षीयवाद और आपदा प्रबंधन: G20 के लिए एक केस स्टडी
Oct 05, 2023

ग्लोबल साउथ में बहुपक्षीयवाद और आपदा प्रबंधन: G20 के लिए एक केस स्टडी

आपदा जोख़िम को कम करना अब G20 के तहत सहयोग के क्षेत्रों का हिस्सा है. ये G20 के मौजूदा अध्यक्ष, भारत को एक अनोखा अवसर उपलब्ध कराता है. भारत आपदा प्रबंधन विकसित करने को लेकर अपने अन

ग्लोबल साउथसाठी तरुणांच्या प्रेरक शक्तीचा वापर दिशा देणारा
Aug 25, 2023

ग्लोबल साउथसाठी तरुणांच्या प्रेरक शक्तीचा वापर दिशा देणारा

शाश्वत विकास आणि हवामान बदलाच्या क्षेत्रामध्ये कार्य करण्यासाठी तरुणांच्या प्रेरक शक्तीचा वापर केल्यास ही चळवळ निश्चितपणे योग्य दिशा घेऊ शकते.

ग्लोबल साउथसाठी तरुणांच्या प्रेरक शक्तीचा वापर दिशा देणारा
Aug 25, 2023

ग्लोबल साउथसाठी तरुणांच्या प्रेरक शक्तीचा वापर दिशा देणारा

शाश्वत विकास आणि हवामान बदलाच्या क्षेत्रामध्ये कार्य करण्यासाठी तरुणांच्या प्रेरक शक्तीचा वापर केल्यास ही चळवळ निश्चितपणे योग्य दिशा घेऊ शकते.

घर आणि जग: भारताचा डीपीआय प्रस्ताव
Nov 18, 2023

घर आणि जग: भारताचा डीपीआय प्रस्ताव

भारताचे डिजिटल सार्वजनिक पायाभूत सुविधा (DPI) मॉडेल हे जगासाठी एक प्रमुख ऑफर आहे आणि विकासाच्या वेगवेगळ्या टप्प्यांवर राष्ट्रांकडून विचार केला जातो, किंवा स्वीकारला जात�

चाबहार ‘पोर्ट’ का दांव: मध्य एशिया में प्रभाव बढ़े इसके लिए भारत की चाल!
Oct 04, 2024

चाबहार ‘पोर्ट’ का दांव: मध्य एशिया में प्रभाव बढ़े इसके लिए भारत की चाल!

हालिया भू-राजनीतिक उठापटक तथा भारत की भू-आर्थिक एवं भू-राजनीतिक महत्वाकांक्षाओं के लिए यह ज़रूरी हो गया है कि नए और ज़्यादा भरोसेमंद मल्टीमोडल ट्रेड कॉरिडोर यानी व्यापार

चिप उद्योगाचे कौशल्य आणि मानवी संसाधनाची प्रगती
Jul 28, 2023

चिप उद्योगाचे कौशल्य आणि मानवी संसाधनाची प्रगती

आगामी काळात भारत संशोधन आणि विकास केंद्र बनावा, याकरता सेमीकंडक्टर कार्यक्षेत्रात महत्त्वाच्या जबाबदाऱ्या स्वीकारण्यासाठी कर्मचाऱ्यांच्या गटांना प्रशिक्षित आणि वि�

चीन की ‘ग्लोबल एक्सचेंज डिप्लोमेसी’ और उसका प्रभाव: एक अवलोकन
Jun 03, 2024

चीन की ‘ग्लोबल एक्सचेंज डिप्लोमेसी’ और उसका प्रभाव: एक अवलोकन

21 वीं शताब्दी की शुरुआत से ही चीन अपनी ग्लोबल एक्सचेंज डिप्लोमसी में विभिन्न तरीकों का उपयोग करते हुए अपनी ऐतिहासिक ‘सेंचुरी ऑफ़ ह्यूमिलिएशन’ से ऊपर उठकर 'मिडिल किंगडम' के �

चीनच्या चिप उद्योगाला अमेरिकेचा अडथळा
Aug 04, 2023

चीनच्या चिप उद्योगाला अमेरिकेचा अडथळा

२०१४ मध्ये जेव्हा चीनने ‘बिग फंड’ ची स्थापना केली, तेव्हा संशोधन आणि विकासावर आधारित स्वावलंबी उद्योगाच्या विकासाऐवजी, चिप बनवण्याचा आदेश चिनी अधिकाऱ्यांनी कंपनीला दि�

चीनशी नाते संपले, पण संकट कायम
Apr 30, 2023

चीनशी नाते संपले, पण संकट कायम

प्रशासनात सुधारणा करून, भ्रष्टाचार समूळ नष्ट करून आणि चीन व पाश्चात्य देशांशी असलेल्या संबंधांमध्ये संतुलन आणून अंगोला आपल्या अर्थव्यवस्थेचा विकास करू शकेल का?

चीनी ‘राष्ट्रवादा’चे दुधारी शस्त्र
Oct 30, 2023

चीनी ‘राष्ट्रवादा’चे दुधारी शस्त्र

चीनमधील विकासाचा खालावलेला दर, वाढती विषमता, वांशिक मुद्दे अशा प्रश्नावरून लक्ष विचलित करण्यासाठी राष्ट्रवाद किती फायद्याचा ठरेल हे येणारी वेळच सांगेल.

जगाच्या पटावर भारताची खेळी महत्त्वाची
Oct 17, 2019

जगाच्या पटावर भारताची खेळी महत्त्वाची

भारत आणि अमेरिका या उभय देशांमधील संबंधांबाबतच्या गेल्या अनेक महिन्यांतील नकारात्मक बातम्यांनंतर पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचा दोन आठवड्यांपूर्वी झालेला अमेरिकी दौ

जनहित याचिका: मोठ्या पायाभूत सुविधा प्रकल्पांमधील छुपा अडथळा
Sep 11, 2023

जनहित याचिका: मोठ्या पायाभूत सुविधा प्रकल्पांमधील छुपा अडथळा

पायाभूत सुविधांच्या प्रकल्पांना अडथळे आणण्यासाठी जनहित याचिकांचा गैरवापर केला जात आहे, ज्यामुळे दीर्घकालीन भारताच्या विकासावर परिणाम होतो.

जलवायु कार्रवाई में तेज़ी लाने के लिए वैश्विक जलवायु गठजोड़: G20 के लिए प्रस्ताव और सिफ़ारिशें
Jun 29, 2023

जलवायु कार्रवाई में तेज़ी लाने के लिए वैश्विक जलवायु गठजोड़: G20 के लिए प्रस्ताव और सिफ़ारिशें

जलवायु परिवर्तन के बेतहाशा असर से हमारी धरती के अस्तित्व पर संकट मंडरा रहा है. हमारे संसार के सामने मौजूद इस ख़तरे के निपटारे के लिए जलवायु के मोर्चे पर तत्काल और प्रभावपूर

जलवायु परिवर्तन का महिलाओं पर सबसे ज़्यादा अनियमित असर!
May 05, 2023

जलवायु परिवर्तन का महिलाओं पर सबसे ज़्यादा अनियमित असर!

मौजूदा जलवायु संकट का समाधान करने के लिए सत्ता के गलियारों में महिलाओं की भागीदारी वक़्त की ज़रूरत है.

जलवायु-और आपदा-लचीले बुनियादी ढांचे में निवेश को उत्प्रेरित करना
Aug 24, 2023

जलवायु-और आपदा-लचीले बुनियादी ढांचे में निवेश को उत्प्रेरित करना

जलवायु और आपदा-लचीले दोनों तरह के बुनियादी ढांचे का निर्माण प्राकृतिक आपदाओं, विशेष रूप से विकासशील देशों और वंचित समुदायों को तेजी से इन आपदाओं की स्थिति में तैयार रहने औ�

जागतिक मंदीचे खापर भारताच्या माथी?
Feb 03, 2020

जागतिक मंदीचे खापर भारताच्या माथी?

जागतिक आर्थिक विकास दरातील घसरणीला भारतीय अर्थव्यवस्था कारणीभूत असल्याचा ठपका आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधीने ठेवला आहे.

जी-२० हवामान परिषद ही भारताला संधी
Oct 21, 2020

जी-२० हवामान परिषद ही भारताला संधी

कोविड १९ मुळे अर्थव्यवस्थेवर कोसळलेले संकट दूर करताना हवामान बदलाकडे दुर्लक्ष झाल्यास ते अधिक भयावह असेल. त्यामुळे शाश्वत मानवी विकासाचे गणित कोलमडेल.

जीडीपी से परे: कल्याण के मूल्य का आकलन
Jun 02, 2023

जीडीपी से परे: कल्याण के मूल्य का आकलन

सकल घरेलू उत्पाद (जीडीपी) प्रति व्यक्ति आय वृद्धि को मापने के लिए व्यापक रूप से इस्तेमाल किया जाने वाला संकेतक है लेकिन यह सामाजिक और पर्यावरणीय प्रगति को लेकर बहुत कम संके

जैव विविधता संरक्षण के साथ G20 की औद्योगिक नीतियों का एकीकरण
Aug 01, 2023

जैव विविधता संरक्षण के साथ G20 की औद्योगिक नीतियों का एकीकरण

जैव विविधता यानी बायो-डायवर्सिटी के संरक्षण का मुद्दा संयुक्त राष्ट्र के सभी 17 सतत विकास लक्ष्यों (एसडीजी) में एक क्रॉस-कटिंग विषय है, अर्थात ऐसा मुद्दा है, जो समानता, स्थिर�

डिजिटल पब्लिक इंफ़्रास्ट्रक्चर के लिए बहुपक्षीय ढांचे की पड़ताल
May 24, 2023

डिजिटल पब्लिक इंफ़्रास्ट्रक्चर के लिए बहुपक्षीय ढांचे की पड़ताल

डिजिटल टेक्नोलॉजी, आर्थिक प्रतिस्पर्धा की अहम बुनियाद बनती जा रही है. धीरे-धीरे यही क्षमता सैन्य बढ़त का निर्धारण भी करने लगी है. ऐसे में डिजिटल प्रौद्योगिकी सामरिक प्रति�

डिजिटल युआन: डॉलरचे आंतरराष्ट्रीय वर्चस्व धोक्यात येईल का?
Apr 22, 2023

डिजिटल युआन: डॉलरचे आंतरराष्ट्रीय वर्चस्व धोक्यात येईल का?

चीनच्या डिजिटल युआनचा विकास हा रॅन्मिन्बीच्या आंतरराष्ट्रीयीकरणाच्या प्रक्रियेतील आणखी एक टप्पा आहे. यामुळे डॉलरचे आंतरराष्ट्रीय वर्चस्व धोक्यात येईल का?

तीन वर्षात ‘रेरा’ने काय साधले?
Aug 13, 2020

तीन वर्षात ‘रेरा’ने काय साधले?

मालमत्ता विकास क्षेत्राचे सुसूत्रीकरण करण्यासाठी रेरा कायदा आणण्यात आला. या कायद्याला तीन वर्षे झाली. पण अद्याप त्याची प्रभावी अमलबजावणी झालेली नाही.

दक्षिण आशियात ऐक्य का नाही?
Sep 08, 2020

दक्षिण आशियात ऐक्य का नाही?

जगात परस्पर विकासासाठी युरोपीय देश एकत्र आले आहेत, आफ्रिकेतील देशही संघटित आहेत. पण, भारतासहीत दक्षिण आशियातील देशांमध्ये असे ऐक्य दिसत नाही.

दक्षिण आशियात हवे अंतराळ सहकार्य
Feb 16, 2019

दक्षिण आशियात हवे अंतराळ सहकार्य

भारत-चीनसह दक्षिण आशियातील सर्व छोट्या-मोठ्या देशांनी एकत्र येऊन अंतराळ कार्यक्रम राबविला तर त्याचा येथील विकासासाठी फार मोठा फायदा होऊ शकेल.

देशासाठी पैसे कसे उभे करायचे?
Jul 20, 2020

देशासाठी पैसे कसे उभे करायचे?

कोरोना व आर्थिक मंदींच्या पार्श्वभूमीवर भारतासारख्या देशापुढे प्रश्न आहे, तो विकासासाठी पैसे उभे करण्याचा. त्यासाठी ’ब्लेंडेड फायनान्स’चा पर्याय पुढे येतोय.

निवडणुकांच्या उंबरठ्यावर नेपाळ
Apr 13, 2023

निवडणुकांच्या उंबरठ्यावर नेपाळ

नेपाळ निवडणुकांच्या उंबरठ्यावर असताना, नवीन स्थानिक सरकार लोकांच्या विकासाच्या आकांक्षा पूर्ण करू शकेल का?

नेपाळ: दक्षिण आशियातील एक उदयोन्मुख शक्ती केंद्र
Oct 07, 2023

नेपाळ: दक्षिण आशियातील एक उदयोन्मुख शक्ती केंद्र

नेपाळच्या ऊर्जा क्षेत्राचा विकास करण्याच्या प्रयत्नात भारताने महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे. हे संबंध अव्याहतपणे सुरू राहतील हे सुनिश्चित करण्यासाठी नेपाळच्या राष्ट्

पर्यावरणासाठी १०० अब्ज डॉलरचा प्रश्न
Dec 28, 2020

पर्यावरणासाठी १०० अब्ज डॉलरचा प्रश्न

आंतरराष्ट्रीय विकास बँका जर आपल्या मर्यादांवर मात करू शकल्या, तरच १०० अब्ज अमेरिकी डॉलर मदतीचे लक्ष्य गाठणे त्यांना शक्य होणार आहे.

पश्चिम आफ्रिकेतील भारतीय गुंतवणुकीचे मूल्यांकन
Mar 14, 2019

पश्चिम आफ्रिकेतील भारतीय गुंतवणुकीचे मूल्यांकन

नैसर्गिक साधनसंपत्तीने समृद्ध पश्चिम आफ्रिकी देशांत गुंतवणूकीद्वारे भारत आर्थिक विकासाला चालना देऊ शकतो. त्यासंदर्भातील उभयपक्षीय क्षमता स्पष्ट करणारा लेख.

पेट्रोलियम सबसिडीत घट?
Jul 28, 2023

पेट्रोलियम सबसिडीत घट?

ऊर्जा सबसिडी सुधारणे कठीण आहे असे वर्णन केले जाते कारण ते सरकारी नेते मते मिळवण्यासाठी वापरतात. मात्र, त्यांचे टप्प्याटप्प्याने काम सुरू आहे.

बंगाल की खाड़ी में ग्लोबलाईज़ेशन का स्थानीय स्वरूप: भारत के लिए अति आवश्यक
May 23, 2023

बंगाल की खाड़ी में ग्लोबलाईज़ेशन का स्थानीय स्वरूप: भारत के लिए अति आवश्यक

हालिया वर्षों में वैश्विक आर्थिक व्यवस्था के लचीलेपन को बढ़ते आर्थिक संरक्षणवाद और लगातार बदलते रहने वाली भू-आर्थिक और भू-राजनीतिक तनाव की कसौटी पर परखा जा रहा है. वैश्विक�

बजेट 2023 : हवामान बदल रोखण्यासाठी या अर्थसंकल्पाने काय दिलं?
Sep 07, 2023

बजेट 2023 : हवामान बदल रोखण्यासाठी या अर्थसंकल्पाने काय दिलं?

केंद्रीय अर्थसंकल्प ऊर्जा संक्रमणाला चालना देणारा आहे पण भारताच्या विकासाच्या उद्दिष्टांसह हवामान अनुकूलतेशी समन्वय साधण्याची गंभीर गरज पूर्ण करण्यात मात्र हा अर्थस