युक्रेनला युद्ध जिंकण्यासाठी भागीदारांची मदत आवश्यक

युक्रेनमधील युद्ध रशियाने आक्रमणापूर्वी नियोजित केलेल्या परिस्थितीनुसार चालत नाही. क्रेमलिनने युक्रेनियन सैन्याची क्षमता, त्यांच्या स्वातंत्र्यासाठी लढण्याची युक्रेनियनची इच्छा आणि ट्रान्साटलांटिक समुदायाची एकता कमी लेखली. सर्व वाटाघाटींमध्ये युद्ध सुरू झाल्यापासून, युक्रेनची प्राथमिक मागणी रशियन सैन्याची माघार ही आहे, त्यानंतर डॉनबास आणि क्राइमिया (2014 मध्ये व्यापलेले) परत करण्याच्या यंत्रणेची चर्चा झाली. युक्रेन सरकारचे मुख्य उद्दिष्ट युक्रेनचे सार्वभौमत्व आणि प्रादेशिक अखंडता पुनर्संचयित करणे हे होते आणि राहील.

तथापि, मॉस्कोने या मागण्यांचा विचार करण्यास नकार दिला आहे, तर युक्रेनियन अधिक भूभाग बळकावण्याचा प्रयत्न केला आहे. नव्याने ताब्यात घेतलेल्या प्रदेशांमध्ये, रशियन सैन्य ताबडतोब एक व्यवसाय व्यवस्था स्थापित करते, रशियन चलन वापरते, युक्रेनियन भाषा आणि युक्रेनियन चिन्हांवर बंदी घालते आणि युक्रेनियन मोबाइल संप्रेषण आणि रेडिओ प्रसारण बंद करते. सध्या युक्रेनचे २० टक्के प्रदेश रशियाच्या ताब्यात आहेत. जरी सुरुवातीला रशियन अधिकाऱ्यांनी “डॉनबासच्या अधिकारांचे रक्षण करण्याची गरज” द्वारे युक्रेनविरूद्धच्या त्यांच्या आक्रमकतेचे समर्थन केले असले तरी, कीव ताब्यात घेण्याची इच्छा आणि खार्किव, झापोरिझ्झ्या आणि खेरसन प्रदेशांचा काही भाग ताब्यात घेण्याची इच्छा संपूर्ण नियंत्रण प्रस्थापित करण्याचे लक्ष्य दर्शवते.

युक्रेन विरुद्ध रशियाचे युद्ध दोन्ही बाजूंसाठी अस्तित्वात आहे. युक्रेनसाठी, ही एक राष्ट्र म्हणून सार्वभौमत्व आणि अस्तित्व टिकवण्याची बाब आहे. रशियासाठी, महान शक्तीच्या महत्त्वाकांक्षा पूर्ण करण्याची इच्छा आहे, पूर्वीच्या सोव्हिएत युनियनच्या पतनानंतर त्याने गमावलेली स्थिती. युक्रेनचा प्रदेश जिंकल्यामुळे मॉस्कोने बाल्टिक देश आणि पूर्व युरोपातील देशांविरुद्ध हस्तक्षेप करण्याची आणि सोव्हिएत नंतरच्या जागेत आपला प्रभाव प्रस्थापित करण्याची शक्यता वाढते.

युद्ध आता अशा टप्प्यात दाखल झाले आहे जिथे रशियाचे मुख्य लक्ष्य युक्रेनची संसाधने कमी करणे आहे – अर्थव्यवस्था आणि सैन्य कमकुवत करणे आणि पायाभूत सुविधा नष्ट करणे.

युद्ध आता अशा टप्प्यात दाखल झाले आहे जिथे रशियाचे मुख्य लक्ष्य युक्रेनची संसाधने कमी करणे आहे – अर्थव्यवस्था आणि सैन्य कमकुवत करणे आणि पायाभूत सुविधा नष्ट करणे. रशियन सैन्याने आघाडीच्या ओळीवर तीव्र लढाया, शहरे, गावे आणि लष्करी ऑपरेशनच्या मर्यादेबाहेरील पायाभूत सुविधांवर गोळीबार केला. युद्धादरम्यान, 3,000 हून अधिक रॉकेट डागण्यात आले, ज्यामुळे मुलांसह अनेक नागरिकांचा मृत्यू झाला. युक्रेनियन लोकसंख्या आणि सरकारवर त्यांचा प्रतिकार कमकुवत करण्यासाठी अतिरिक्त दबाव आणणे आणि कीवला सवलती देण्यास प्रोत्साहित करणे हे त्याचे मुख्य उद्दिष्ट आहे. आज, युक्रेनच्या आत्मसमर्पणाची कोणतीही कारणे नाहीत. भविष्यातील शांततेच्या अटी युद्धभूमीवर ठरवल्या जाणार आहेत. दरम्यान, प्रत्येक बाजू मजबूत वाटाघाटी करून फायदे मिळवण्याचा प्रयत्न करते.

युक्रेनियन सैन्याने काउंटरऑफेन्सिव्हची शक्यता डिलिव्हरीचा वेग आणि पुरेशी पाश्चात्य शस्त्रे यावर अवलंबून असते. लांब पल्ल्याची तोफखाना प्रणाली, जी युक्रेनियन सैन्याने शेवटी मिळवली, व्यापलेल्या प्रदेशातील रशियन सैन्याची लष्करी गोदामे नष्ट करण्यात आणि डॉनबासमधील हल्ले कमी करण्यास मदत केली.

युद्धाच्या सुरुवातीपासून, युक्रेनियन अधिकार्यांना अनेक आघाड्यांवर लढण्यास भाग पाडले गेले आहे – लष्करी, आर्थिक, राजनैतिक आणि माहितीपूर्ण. युक्रेनचे प्रत्येक यशस्वी पाऊल – पाश्चात्य शस्त्रे मिळवणे, युरोपियन युनियनच्या सदस्यत्वासाठी उमेदवाराच्या स्थितीची मान्यता आणि पश्चिमेकडून रशियन फेडरेशनच्या विरोधात सात संकुले लागू करणे, यासाठी युक्रेनियन अधिकारी आणि राष्ट्राध्यक्ष झेलेन्स्की यांच्या वैयक्तिकरित्या असामान्य प्रयत्नांची आवश्यकता होती. . युक्रेनबाबत युरोपियन युनियन (EU) आणि नॉर्थ अटलांटिक ट्रीटी ऑर्गनायझेशन (NATO) यांचे धोरण नेहमीच रशियाच्या प्रतिक्रियेवर आधारित असते. युक्रेनवरील रशियन आक्रमण हे युरोपियन देशांसाठी एक गंभीर आव्हान बनले आहे, ज्यापैकी पुतीन यांना अनेक वर्षांपासून चिथावणी देण्यास घाबरत होते आणि त्यांच्याबरोबर “नेहमीप्रमाणे व्यवसाय” करत राहिले.

सध्या, जेव्हा पाश्चिमात्य देश युक्रेनच्या रशियन फेडरेशनविरुद्धच्या संघर्षात त्यांची एकजूट दाखवतात, तेव्हा त्यांना नवीन आव्हानांचा सामना करावा लागतो – रशियन-युक्रेनियन युद्धामुळे ऊर्जा आणि अन्न संकट. युटिलिटीज, खाद्यपदार्थांच्या वाढत्या किमती आणि वाढती महागाई पाश्चिमात्य सरकारांवर दबाव आणत आहे की युक्रेनियन लोकांना मदत करण्यासाठी त्यांचे समाज किती काळ महत्त्वपूर्ण संसाधने पाठवण्यास तयार असतील. व्लादिमीर पुतिन यांना माहित आहे की लोकशाही देश त्यांच्या मतदारांच्या मूडबद्दल किती संवेदनशील आहेत, प्रामुख्याने आर्थिक स्थिरता आणि सामाजिक संरक्षणाच्या बाबतीत. युक्रेनमधील युद्ध लांबवून, रशियन अधिकारी केवळ युक्रेनियन लोकांनाच नव्हे तर त्यांच्या भागीदारांनाही थकवण्याचे उद्दिष्ट ठेवतात.

युटिलिटीज, खाद्यपदार्थांच्या वाढत्या किमती आणि वाढती महागाई पाश्चिमात्य सरकारांवर दबाव आणत आहे की युक्रेनियन लोकांना मदत करण्यासाठी त्यांचे समाज किती काळ महत्त्वपूर्ण संसाधने पाठवण्यास तयार असतील.

दरम्यान, युक्रेनियन अर्थव्यवस्थेचे थेट नुकसान आधीच US $ 95.5 बिलियन इतके झाले आहे आणि हे नुकसान दररोज वाढत आहे. युक्रेनच्या युद्धानंतरच्या पुनर्रचना योजनेबाबत पाश्चात्य भागीदारांनी अलीकडेच स्विस शहर लुगानो येथे पहिली बैठक घेतली. युक्रेनचे अधिकारी युक्रेनला झालेल्या नुकसानीची भरपाई यंत्रणा स्थापन करण्यावर देखील काम करत आहेत.

युक्रेनियन अर्थव्यवस्थेच्या कामकाजात व्यत्यय आणण्यासाठी रशिया जाणूनबुजून युक्रेनियन उद्योग आणि उत्पादन गोदामे नष्ट करत आहे, रशियन आक्रमकतेमुळे यावर्षी 35 टक्क्यांनी घसरण्याची अपेक्षा आहे. दोन महिन्यांच्या धक्क्यानंतर, युक्रेनियन सरकारने पुरवठा साखळी पुनर्संचयित करण्यात, व्यापलेल्या प्रदेशांमधून उपक्रमांचे स्थलांतर करण्यात आणि पेरणीची मोहीम राबविली, परंतु रशियाने युक्रेनियन बंदरांची नाकेबंदी केल्यामुळे युक्रेनियन निर्यातीला गंभीर अडथळा निर्माण झाला.

निर्यातीसाठी नियोजित, गेल्या वर्षीच्या कापणीतील सुमारे 22 दशलक्ष टन धान्य सध्या युक्रेनच्या धान्य कोठारांमध्ये रोखले गेले आहे. सध्या शेतकऱ्यांनी नवीन पिकाची काढणी सुरू केली आहे. निधी प्राप्त करण्यात अयशस्वी झाल्यास शेतकरी आणि कृषी उद्योगांच्या दिवाळखोरीचा धोका आहे आणि पुढील वर्षाचे उत्पादन चक्र देखील संपुष्टात येऊ शकते. अशा प्रकारे, जागतिक अन्नधान्याचा तुटवडा असला तरी, रशियाच्या कृतीमुळे, युक्रेनियन शेतकरी त्यांची उत्पादने विकू शकत नाहीत. युक्रेनसाठी, धान्य निर्यात अनब्लॉक करण्याच्या शक्यतेला दोन बाजू आहेत. एकीकडे, ते शेतकर्‍यांच्या समस्या सोडवण्याची संधी प्रदान करते, दुसरीकडे, दोन्हीसाठी मजबूत सुरक्षा हमी आवश्यक आहे: मालवाहू जहाजे आणि युक्रेनियन बंदरे रशियनांकडून संभाव्य पकडण्याविरूद्ध. युक्रेनियन लोकांची चिंता पूर्णपणे न्याय्य आहे, कारण इस्तंबूलमधील युक्रेनियन बंदरांमधून धान्य आणि अन्न उत्पादनांच्या सुरक्षित वाहतुकीच्या करारावर स्वाक्षरी केल्याच्या दुसऱ्या दिवशी, रशियन सैन्याने ओडेसा बंदरावर कालिबर क्षेपणास्त्रांनी हल्ला केला. या करारासाठी, युक्रेनने आंतरराष्ट्रीय भागीदारांकडून हमी मिळविण्याचा प्रयत्न केला कारण त्याचा रशियावर विश्वास नाही. संयुक्त राष्ट्र आणि तुर्की यांच्या सहभागाने वाटाघाटी आणि करारावर स्वाक्षरी झाली.

रशियाने आपल्या कृषी क्षेत्रावरील निर्बंध उठवण्याच्या बदल्यात विशेष कॉरिडॉरमधून प्रवास करणाऱ्या नागरी जहाजांवर तसेच तीन मान्य बंदरांवर-ओडेसा, युझ्नी आणि चोरनोमोर्स्कवर हल्ला न करण्याचे वचन दिले आहे. बंदरांपैकी एकावर गोळीबार केल्याने रशियावरील विश्वासाची पातळी कमी होते आणि कराराची अंमलबजावणी गुंतागुंतीची होते. अशा परिस्थितीत, जहाजे आणि त्यांच्या क्रूच्या सुरक्षेची हमी देणे कठीण होईल, कारण रशियन फेडरेशन कोणत्याही क्षणी त्यांच्यावर गोळीबार करू शकेल किंवा युक्रेनियन बंदरांवर हल्ला करण्यासाठी त्यांचे कव्हर वापरू शकेल. रशियाच्या कृतींमुळे तुर्कीचा अधिकार कमी झाला, जो रशियन-युक्रेनियन युद्धात रचनात्मक मध्यस्थ बनू पाहतो. UN चे सरचिटणीस अँटोनियो गुटेरेस यांनी वैयक्तिकरित्या युक्रेनियन बंदरांना अनब्लॉक करण्याच्या वाटाघाटी प्रक्रियेचे पर्यवेक्षण केले. कराराच्या यशस्वी अंमलबजावणीमुळे त्याला जागतिक अन्न संकट सोडवण्यासाठी UN च्या गुणवत्तेचा अहवाल देता येईल. युक्रेनमधील युद्ध आणि रक्तपात रोखण्यात संस्थेचे अपयश लक्षात घेऊन, त्याची प्रभावीता स्पष्ट करण्याची ही किमान संधी आहे.

तथापि, बंदरे अनब्लॉक करण्याच्या करारावर पोहोचणे, जसे आपण पाहू शकतो, त्याच्या योग्य अंमलबजावणीची हमी देत ​​​​नाही आणि युक्रेनविरूद्ध रशियाच्या लष्करी योजना बदलू शकत नाही. पुतीनचे प्रवक्ते दिमित्री पेस्कोव्ह यांनी अलीकडेच जोर दिला की सर्व उद्दिष्टे पूर्ण होईपर्यंत रशियन आक्रमण चालूच राहील. रशियाचे प्रचंड नुकसान होत असतानाही हा निर्णय बदलण्यात आलेला नाही. असा अंदाज आहे की युद्धाच्या पाच महिन्यांत, रशियाने आधीच सोव्हिएत युनियनने 10 वर्षांच्या अफगाण युद्धात जितके मानवी नुकसान केले होते त्यापेक्षा जास्त मानवी नुकसान झाले आहे. 2014 मध्ये, रशिया आणि पुतिन यांना वैयक्तिकरित्या पाठिंबा देणाऱ्या या प्रदेशातील लोकसंख्येमुळे रशियाने क्रिमियाला सहजपणे जोडले आणि डोनबासचा काही भाग ताब्यात घेतला. मॉस्कोने भाषिक आणि सांस्कृतिक समानता, ऑर्थोडॉक्स चर्च ऑफ द रशियन पॅट्रिआर्केट, रशियन समर्थक पक्षांचे प्रायोजकत्व आणि क्रेमलिनच्या एजंट्सचे युक्रेनियन अधिकार्यांमध्ये एकत्रीकरण वापरून आपला प्रभाव वाढवण्याचा प्रयत्न केला. गेल्या आठ वर्षांपासून, युक्रेनच्या अधिकाऱ्यांनी युक्रेनमधील रशियन प्रभावाची केंद्रे उदासीन करण्याचे काम केले, परंतु या समस्येचे पूर्णपणे निराकरण झाले नाही.

रशिया आणि पुतिन यांना वैयक्तिकरित्या संकरित युद्धांचा बराच अनुभव आहे. युक्रेनने मॉस्कोद्वारे युद्धबंदी किंवा रशियन फेडरेशनच्या अटींवर शांतता वाटाघाटी यांसारख्या कोणत्याही जाळ्यात अडकू नये हे महत्त्वाचे आहे, तर मॉस्कोने युद्ध सुरू ठेवले आहे.

तपासाच्या निकालांनुसार, कर्तव्याच्या अयोग्य कामगिरीमुळे किंवा काही अधिकार्‍यांच्या मदतीमुळे, विशेषत: सुरक्षा आणि कायद्याची अंमलबजावणी करणार्‍या एजन्सींमधील, रशियन सैन्याने खेरसॉन आणि झापोरिझिया प्रदेशांसारख्या युक्रेनियन प्रदेशात त्वरीत प्रवेश केला आणि काबीज केले. या संदर्भात, राष्ट्राध्यक्ष झेलेन्स्की यांनी युक्रेनच्या सुरक्षा सेवा आणि सामान्य अभियोजक कार्यालयाच्या कर्मचार्‍यांमध्ये “मंजुरी” सुरू केली आणि त्यांचे अध्यक्ष बदलले – इव्हान बाकानोव्ह आणि इरिना वेनेडिक्टोव्हा. या दोन विभागांच्या प्रमुखांविरुद्धची मुख्य तक्रार म्हणजे सुरक्षा सेवा आणि फिर्यादी कार्यालयातील कर्मचार्‍यांमध्ये मोठ्या संख्येने सहकार्यांची उपस्थिती होती.

हे उघड आहे, की युक्रेनसमोर अनेक आव्हाने आहेत. हे युद्ध जिंकण्यासाठी, यशस्वी राजनैतिक आणि लष्करी दृष्टिकोन, स्थिर आर्थिक पुनर्प्राप्ती आणि भागीदारांची मदत आवश्यक असेल. रशिया आणि पुतिन यांना वैयक्तिकरित्या संकरित युद्धांचा बराच अनुभव आहे. युक्रेनने मॉस्कोद्वारे युद्धबंदी किंवा रशियन फेडरेशनच्या अटींवर शांतता वाटाघाटी यासारख्या कोणत्याही सापळ्यात अडकू नये हे महत्त्वाचे आहे, तर मॉस्कोने युद्ध सुरू ठेवले आहे. यामुळे युद्धाचा शेवट पुढे ढकलला जाईल, वाढत्या नागरी हत्येमुळे मानसिक दबाव वाढेल, चुकीची माहिती पसरेल आणि युक्रेनवर रशियाला हात देण्यासाठी दबाव आणण्यासाठी जगभरातील, विशेषतः युरोपमध्ये रशियन समर्थक लॉबीच्या क्रियाकलाप वाढतील.