वाढती सुरक्षा आणि बाह्य अवकाश: सायबर व्यत्ययावर धडे

हा लेख Raisina Files 2023 जर्नलमधील आहे.

___________________________________________________________________

अलिकडच्या वर्षांत जगभरातील राज्यांची वाढती संख्या बाह्य अवकाशाला त्यांच्या प्रमुख सुरक्षा आणि संरक्षण धोरणाच्या अजेंडाच्या मुख्य प्रवाहात आणत आहे. फेब्रुवारी 2022 मध्ये, सायबर हल्ल्याचे श्रेय सार्वजनिकपणे रशियाने युक्रेनवर आक्रमण केले त्या दिवशी, ज्यामुळे दळणवळण बिघडले, अवकाशातील धोरणात्मक सुरक्षा आणि संरक्षण पैलूंवर अधिक लक्ष वेधले. या क्रियाकलापाला त्वरीत “डोळा उघडणारा” म्हणून संबोधण्यात आले.[1]

या हल्ल्याने केवळ युक्रेनमध्येच नव्हे तर युरोपच्या इतर भागांमध्येही नागरिकांना इंटरनेटचा पुरवठा करणाऱ्या Viasat च्या KA-SAT उपग्रह नेटवर्कशी संवाद साधण्याची क्षमता अक्षम केली आहे.[2] युक्रेनियन कमांड आणि नियंत्रण व्यत्यय आणण्याचे स्पष्ट उद्दिष्ट असूनही, व्यावसायिक उपग्रह संप्रेषण नेटवर्कवरील या हल्ल्यांमुळे इतर युरोपीय देशांमध्ये स्पिलओव्हर प्रभाव पडला.

ही घटना विशेषत: लक्षणीय आहे कारण जरी ती सरकारी आणि लष्करी वस्तूंवर परिणाम करू शकली असती, तरीही त्याचा परिणाम नागरी वस्तूंवर, युक्रेनियन लोकसंख्येवर आणि संघर्षाच्या क्षेत्राबाहेरील युरोपच्या इतर भागांवर झाला.[3] याचा दूरसंचार प्रणालींवर परिणाम झाला, इंटरनेट प्रवेशाचा तोटा झाला आणि ऊर्जा पायाभूत सुविधा, प्रामुख्याने जर्मनीतील पवन क्षेत्रे विस्कळीत झाली. युक्रेनियन नागरी लोकसंख्येला संघर्षादरम्यान विश्वसनीय माहिती मिळवण्यापासून प्रतिबंधित करण्यात आले होते आणि संघर्ष क्षेत्राच्या बाहेर पसरलेल्या परिणामांमुळे EU नागरिकांवर परिणाम झाला होता.[4] मे 2022 मध्ये, इलॉन मस्कने ट्विट केले की SpaceX च्या Starlink उपग्रहांनी आतापर्यंत रशियन हॅकिंगच्या प्रयत्नांचा प्रतिकार केला होता, त्यांचे प्रयत्न वाढत आहेत.[5]

युक्रेनच्या आक्रमणाआधीपासूनच, अंतराळातील पायाभूत सुविधांना गंभीर पायाभूत सुविधा म्हणून नियुक्त करणे, तिची लवचिकता वाढवणे आणि कनेक्टिव्हिटी सुनिश्चित करणे यासाठी अनेक प्रयत्न सुरू होते.

शांतताकाळ आणि संघर्षादरम्यान जागा-आधारित सुरक्षित कनेक्टिव्हिटीचा पाठपुरावा, वाढलेला असला तरीही अशा घटना आणि चिथावणी असूनही, हे सर्वमान्य आहे की स्पेस आणि सायबरचे डोमेन वाढत्या प्रमाणात महत्त्वाचे आहेत. खरंच, युक्रेनच्या आक्रमणाआधीपासूनच, अंतराळातील पायाभूत सुविधांना गंभीर पायाभूत सुविधा म्हणून नियुक्त करणे, तिची लवचिकता वाढवणे आणि कनेक्टिव्हिटी सुनिश्चित करणे यासाठी अनेक प्रयत्न सुरू होते. युक्रेन युद्धापूर्वीचे असेच एक उदाहरण म्हणजे डिजिटल पायाभूत सुविधा आणि जागेचा समावेश असलेल्या 10 ओळखल्या गेलेल्या क्षेत्रांमधील असुरक्षा कमी करण्यासाठी आणि गंभीर संस्था किंवा पायाभूत सुविधांची लवचिकता बळकट करण्यासाठी गंभीर घटकांच्या लवचिकतेवरील निर्देशासाठी युरोपियन आयोगाचा 2020 चा प्रस्ताव.

आज, प्रतिस्पर्ध्याला जागेचा वापर नाकारण्याची क्षमता आधुनिक युद्धाचा भाग कसा बनला आहे यावर एक स्पष्ट केस स्टडी आता अस्तित्वात आहे. EU सध्या या संदर्भात दोन समर्पक प्रश्न उपस्थित करत आहे: (1) EU मधील गंभीर पायाभूत सुविधांचे किती तुकडे अवकाश सेवांवर अवलंबून आहेत?; आणि (2) या मालमत्ता आणि सेवा किती चांगल्या प्रकारे संरक्षित आहेत?[6] केवळ हे महत्त्वाचे प्रश्न EU मध्ये अनुत्तरित नाहीत, परंतु ते त्यांच्या भविष्यातील धोरणांची माहिती देण्यासाठी मागील वर्षातील घटनांमधून धडे घेण्याचा प्रयत्न करणार्‍या सर्व राष्ट्रांसाठी संबंधित आहेत. इतर सायबर-संबंधित क्रियाकलापांमध्ये उपग्रहांचे विघटन करणे, जमिनीच्या पायाभूत सुविधांमध्ये तडजोड करणे आणि उपग्रह नियंत्रण प्रणालीमध्ये व्यत्यय यांचा समावेश होतो. जर्मनीच्या परराष्ट्र मंत्री, अॅनालेना बेरबॉक यांनी अलीकडेच स्पष्ट केले की रशियाच्या युक्रेनवर आक्रमण झाल्यापासून, अधिकारी हे देखील शिकत आहेत की युक्रेनचे सायबरसुरक्षा प्राधिकरण तज्ञ युक्रेनियन लोकांना ऑनलाइन राहण्यास मदत करण्यासाठी व्यावसायिक स्टारलिंक टर्मिनल्स कसे तैनात करत आहेत आणि त्यांनी त्यांच्या ऊर्जा प्रणालीवरील हल्ल्यांना कसे सामोरे गेले.[7]

दुसऱ्या शब्दांत, सायबर हल्ला झाला तरीही कनेक्टिव्हिटी राखली जाईल याची खात्री करण्यासाठी अधिक लवचिक पायाभूत सुविधा काही प्रमाणात जातील. Viasat हल्ल्यानंतर घेतलेल्या व्यावहारिक पावलांच्या काही उदाहरणांमध्ये युनायटेड स्टेट्सच्या सायबर सुरक्षा आणि पायाभूत सुविधा सुरक्षा एजन्सीने सॅटेलाइट ऑपरेटर्सना सतर्क राहण्यासाठी सल्लागार जारी करणे, सर्व संस्थांना अहवाल देण्यासाठी त्यांची मर्यादा कमी करण्याची विनंती करणे आणि दुर्भावनापूर्ण सायबरचे संकेत शेअर करणे यांचा समावेश आहे. क्रियाकलाप.[8] सॅटेलाइट इंडस्ट्री असोसिएशनने “सायबरसुरक्षा सर्वोत्तम पद्धतींशी बांधिलकी” चे विधान देखील जारी केले, “गुन्हेगार, दहशतवादी आणि राष्ट्र राज्यांकडून विकसित होत असलेल्या हल्ल्यांबद्दल” चिंता व्यक्त केली, तर सॅटेलाइट नेटवर्कची लवचिकता ही मुख्य चिंतेमध्ये बदलत असल्याचे म्हटले जाते. यूएस डिपार्टमेंट ऑफ डिफेन्स.[9] यूएस स्पेस फोर्सने लष्कराला समर्थन देणारे व्यावसायिक सॅटकॉम नेटवर्क देखील सायबर सुरक्षित आहेत याची खात्री करण्यासाठी एक कार्यक्रम सुरू केला आहे.[10]

युक्रेनमधील युद्धामुळे उत्तेजित झालेल्या इतर उल्लेखनीय घडामोडींमध्ये उपग्रहांच्या असुरक्षिततेबद्दल जागरुकता वाढल्यामुळे अंतराळ उद्योगाच्या सायबरसुरक्षा मानकांसाठी वकिलीची वाढती पातळी समाविष्ट आहे. उदाहरणार्थ, काही तज्ञ सल्ला देत आहेत की उपग्रहांसाठी जर्मन फेडरल ऑफिस फॉर इन्फॉर्मेशन सिक्युरिटी मार्गदर्शन हे अंतराळ उद्योगासाठी व्यापक युरोपियन किंवा आंतरराष्ट्रीय सायबरसुरक्षा मानकांसाठी एक मॉडेल म्हणून काम करू शकते कारण ते विकसित होते आणि व्यावसायिक सॉफ्टवेअर सादर करते.[11] इतर सायबरसुरक्षा चर्चा देशांमधील अंतराळ संस्थांमध्ये सुरू आहेत.

गुन्हेगार, दहशतवादी आणि राष्ट्र राज्यांकडून विकसित होत असलेल्या हल्ल्यांबद्दल” चिंता व्यक्त केली, तर सॅटेलाइट नेटवर्कची लवचिकता ही मुख्य चिंतेमध्ये बदलत असल्याचे म्हटले जाते.

जसे की युनायटेड स्टेट्स, जपान, चीन, कॅनडा, जर्मनी आणि इटली हे स्पेस डेटा सिस्टम्सच्या सल्लागार समितीद्वारे.[12] स्पेस इन्फॉर्मेशन शेअरिंग अँड अॅनालिसिस सेंटर सायबर धोक्यांबद्दल माहितीची देवाणघेवाण सुलभ करते, जे उपग्रह उद्योगाच्या वाढत्या व्यापारीकरणासोबत सायबर धोके विकसित होत असल्याने विशेषतः महत्वाचे आहे.[13]

आक्रमणानंतर जवळपास एक वर्षानंतर, जोसेप बोरेल, परराष्ट्र व्यवहार आणि सुरक्षा धोरणासाठी EU चे उच्च प्रतिनिधी, अंतराळातील सुरक्षा आणि संरक्षण पैलूंवर या वाढत्या फोकसवर जोर देण्याचा प्रयत्न करीत आहेत. तो असा युक्तिवाद करतो की, इतर पायऱ्यांबरोबरच, (१) अंतराळातील धोक्यांची सामान्य समज सुधारणे, अवकाश-आधारित जोखीम, धोके आणि भेद्यता यांचे विश्लेषण करण्याची क्षमता मजबूत करणे आणि स्पेस-काउंटर-स्पेस क्षमता आणि स्पर्धकांचे हेतू अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेणे आवश्यक आहे; आणि (२) अंतराळातील पायाभूत सुविधांचे रक्षण करण्यावर आणि पुरवठा साखळींच्या संरक्षणासह ते अधिक लवचिक बनविण्यावर लक्ष केंद्रित करा.[14]

मोक्याची सुरक्षा आणि अवकाशातील संरक्षण पैलूंचे जागतिक पुनर्मूल्यांकन: युक्रेन आक्रमणापूर्वी आणि नंतरचे महत्त्वपूर्ण अंतराळ-आधारित सुरक्षित कनेक्टिव्हिटी आणि अंतराळ पायाभूत सुविधांची लवचिकता वाढवण्याच्या गरजेबद्दल जागरुकता वाढली आहे. वाढत्या प्रमाणात, राज्ये अंतराळातील धोरणात्मक सुरक्षा आणि संरक्षण पैलूंचे पुन्हा परीक्षण करत आहेत. अशा प्रकारच्या पुनर्विचाराला परावर्तित करणाऱ्या अनेक राष्ट्रीय रणनीती अलीकडेच प्रसिद्ध झाल्या आहेत किंवा तयार होत आहेत.

उदाहरणार्थ, यूएस सरकारने डिसेंबर 2021 मध्ये ‘व्हाइट हाऊस युनायटेड स्टेट्स स्पेस प्रायॉरिटीज फ्रेमवर्क’ जारी केला ज्यामध्ये त्याने अंतराळ क्रियाकलापांना वेगाने गती देण्याच्या सध्याच्या ऐतिहासिक क्षणाची नोंद केली, परिणामी जागतिक अवकाश प्रशासन तसेच सुरक्षित आणि सुरक्षित अंतराळ ऑपरेशन्ससमोर नवीन आव्हाने निर्माण झाली. [१५] देश राष्ट्रीय सुरक्षेसह त्याच्या अंतराळ क्षेत्रांना चालना देण्याचा मानस आहे, हे ओळखून की डोमेन राष्ट्रीय सुरक्षा आणि संकटांना प्रतिसाद देण्याची क्षमता आणि अंतराळ क्षमता सैन्याला सक्षम करते. म्हणून यूएस स्पेस-संबंधित गंभीर पायाभूत सुविधांचे संरक्षण करण्याचा आणि त्याच्या अंतराळ औद्योगिक पायाची सुरक्षा मजबूत करण्याचा मानस आहे, विशेषत: व्यावसायिक अंतराळ उद्योग आणि इतर गैर-सरकारी अवकाश विकासक आणि ऑपरेटर यांच्यासोबत काम करण्याच्या उद्देशावर जोर देऊन. आशा आहे की यामुळे स्पेस सिस्टम्सची सायबर सुरक्षा सुधारण्यास, कार्यक्षम स्पेक्ट्रम प्रवेश सुनिश्चित करण्यात आणि पुरवठा साखळीची लवचिकता बळकट करण्यात मदत होईल. यूएसचे आपल्या राष्ट्रीय सुरक्षेच्या हिताचे रक्षण करण्याचेही उद्दिष्ट आहे, वाढत्या व्याप्ती आणि व्याप्ती आणि काउंटरस्पेस धोक्यांपासून. असे नमूद केले आहे की “[t] प्रतिस्पर्धी राष्ट्रांचे लष्करी सिद्धांत आधुनिक युद्धासाठी जागा महत्त्वपूर्ण म्हणून ओळखतात आणि काउंटरस्पेस क्षमतांचा वापर यूएस लष्करी परिणामकारकता कमी करण्यासाठी आणि भविष्यातील युद्धे जिंकण्यासाठी एक साधन म्हणून पाहतात.”[16] लवचिकता वाढवणे— सायबर आणि इतर माध्यमांद्वारे-राष्ट्रीय सुरक्षेच्या जागेच्या पवित्र्याचे अशा प्रकारे धोरणात्मक स्थिरतेसाठी योगदान म्हणून वर्णन केले आहे.

युरोपियन युनियन (EU), त्याच्या भागासाठी, उच्च प्रतिनिधींद्वारे, युक्रेन आक्रमणाच्या चार दिवस आधी युरोपियन बाह्य कृती सेवा वेबसाइटवर एक लेख प्रकाशित केला ज्यामध्ये “संरक्षण” ची शास्त्रीय समज सायबर आणि सारख्या इतर डोमेनचा समावेश करण्यासाठी कशी विकसित होत आहे हे अधोरेखित केले. बाह्य अवकाश.[17] उच्च प्रतिनिधी स्पष्ट करतात की संरक्षण आणि अंतराळ धोरणांवरील कार्य पॅकेज त्यावेळी युरोपियन कमिशनने स्वीकारले होते, स्पेसचे एक धोरणात्मक डोमेनमध्ये परिपक्वता लक्षात घेऊन आणि हे ओळखले की ते “आमच्या बहुतेक दैनंदिन क्रियाकलापांसाठी आवश्यक सक्षमकर्ता आहे, मग इंटरनेट असो. , दूरसंचार, किंवा लोक, जहाजे, विमाने किंवा वाहनांची हालचाल.”[18] EU प्रयत्नांमध्ये या क्षेत्रात युरोपियन धोरणात्मक स्वायत्तता वाढवणे, सरकारी माध्यमातून युरोपियन स्पेस-आधारित सुरक्षित कनेक्टिव्हिटी प्रदान करण्यासाठी नवीन धोरणात्मक EU अंतराळ पायाभूत सुविधांचा समावेश असेल, इंटरनेटवर सार्वत्रिक प्रवेश प्रदान करण्यासाठी आणि डिजिटल विभाजन कमी करण्यासाठी अत्यंत सुरक्षित संचार सेवा आणि हाय-स्पीड ब्रॉडबँड प्रवेश सेवा.[19] EU च्या अजेंडाचा एक भाग म्हणजे त्याच्या स्ट्रॅटेजिक कंपासच्या अनुषंगाने जागेच्या सुरक्षा आणि संरक्षण पैलूंचे परीक्षण करणे जे सुरक्षा आणि संरक्षणासाठीच्या गंभीर तंत्रज्ञानाच्या नवीन रोडमॅपशी संबंधित आहे जेणेकरुन त्यांना संशोधन, विकास आणि नवकल्पना द्वारे चालना मिळू शकेल आणि धोरणात्मक अवलंबित्व कमी होईल.[ २०]

स्पेस सिस्टम्सची सायबर सुरक्षा सुधारण्यास, कार्यक्षम स्पेक्ट्रम प्रवेश सुनिश्चित करण्यात आणि पुरवठा साखळीची लवचिकता बळकट करण्यात मदत होईल. यूएसचे आपल्या राष्ट्रीय सुरक्षेच्या हिताचे रक्षण करण्याचेही उद्दिष्ट आहे.

दरम्यान, युनायटेड किंगडमची (यूके) पहिली राष्ट्रीय अंतराळ रणनीती आणि संरक्षण अंतराळ रणनीती राष्ट्र आणि संरक्षणासाठी अवकाशाच्या महत्त्वावर भर देते. फेब्रुवारी 2022 मध्ये, यूकेच्या संरक्षण राज्य सचिवांनी स्पष्ट केले की “[d]प्राणिक जीवन जागेवर कसे अवलंबून आहे आणि, सशस्त्र दलांसाठी, जागा महत्त्वपूर्ण, युद्ध जिंकणारे तंत्रज्ञान आहे. अंतराळातून आम्ही जागतिक आदेश आणि नियंत्रण, संप्रेषण, बुद्धिमत्ता, पाळत ठेवणे आणि टोपण, अचूक नेव्हिगेशन आणि बरेच काही वितरित करू शकतो. प्रतिस्पर्ध्यांना हे अवलंबित्व समजते आणि ते आमच्या धोरणात्मक स्थिरतेला आणि सुरक्षिततेला धोका निर्माण करून असुरक्षिततेचे शोषण करण्यास अधिक सक्षम आहेत.” [२१] युनायटेड स्टेट्स प्रमाणे, यूके सरकारने हे हायलाइट केले आहे की संरक्षणासाठी हा एक “महत्वाचा क्षण” आहे जिथे ते जागेवर वेगाने कार्यान्वित करण्याचे उद्दिष्ट ठेवते. डोमेन.[22]

आक्रमण झाल्याच्या एका वर्षानंतर, EU चे उच्च प्रतिनिधी, जोसेप बोरेल, हे देखील स्पष्ट करत आहेत की, “[o]तुमचे जीवन केवळ वाहतूक क्षेत्र, IT, दूरसंचार किंवा संशोधनासाठी ‘केवळ’ नाही तर तेथे काय घडते यावर अवलंबून आहे. परंतु मुख्य सुरक्षा आणि संरक्षण समस्यांसाठी देखील. शिवाय, आपण पृथ्वीवर जी भौगोलिक-राजकीय स्पर्धा पाहतो ती अंतराळात प्रक्षेपित केली जाते, परिणामी धोक्याची वाढती पातळी आपल्या सुरक्षेवर परिणाम करते.” [२३] ते नमूद करतात की सायबर-संबंधित पैलूंकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे कारण भू-राजकीय स्पर्धा दिसून येत नाही. क्षीण होणे.[24] युक्रेन युद्धाने सुरक्षेच्या दृष्टीने अंतराळ मालमत्ता आणि सेवांची महत्त्वपूर्ण भूमिका अधोरेखित केली आहे, कारण उपग्रह प्रतिमा आणि संप्रेषण युक्रेनियन सशस्त्र सेना आणि नागरिकांसाठी माहिती आणि परिस्थितीजन्य जागरूकता प्रदान करून एक ‘गेम-चेंजर’ राहिले आहेत.[25] दुसऱ्या शब्दांत, बोरेलच्या म्हणण्यानुसार, युक्रेन विरुद्धच्या युद्धाने EU ला “अंतराळासह सुरक्षा आणि संरक्षण वाढवण्याची अतिरिक्त प्रेरणा” दिली आहे आणि ते सध्या अंतराळ सुरक्षा आणि संरक्षणावरील नवीन धोरणावर काम करत आहे जे मार्च 2023 मध्ये रिलीज होण्याची अपेक्षा आहे. [२६]

अवकाशातील सुरक्षा आणि संरक्षण पैलूंचे पुनर्मूल्यांकन करण्यात EU नक्कीच एकटा नाही. मे 2022 मध्ये ‘गंभीर आणि उदयोन्मुख तंत्रज्ञानावरील यू.एस.-इंडिया पुढाकार’ याच्या अनुषंगाने, जानेवारी 2023 मध्ये भारत आणि अमेरिकेच्या राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागारांच्या नेतृत्वाखाली झालेल्या उद्घाटन बैठकीमध्ये त्यांची तंत्रज्ञान भागीदारी अधिक सखोल करण्यावर आणि दोघांमध्ये नवीन उपक्रम सुरू करण्यावर सहमती झाली. सरकार, उद्योग आणि शैक्षणिक क्षेत्र जसे की अवकाशात. त्याचप्रमाणे, विश्लेषक हे लक्षात घेतात की आशिया पॅसिफिकमधील क्षेत्रीय शत्रुत्व स्पेस डोमेनमध्ये कसे वाढले आहे, सुरक्षा स्पेस क्षमतांमध्ये विकास आणि सूक्ष्म सुरक्षा सहकार्य फ्रेमवर्क मजबूत करणे या प्रकरणात प्रामुख्याने चीनच्या स्पेस आणि काउंटरस्पेस पैलूंवरील यशांमुळे प्रेरित असल्याचे म्हटले जाते. [२८]

भविष्यातील स्पिलओव्हर प्रभाव कमी करणे: आंतरराष्ट्रीय एकमत, जबाबदार राज्य वर्तनाच्या फ्रेमवर्कची अंमलबजावणी आणि आत्मविश्वास निर्माण करणे
रशियाने युक्रेनमधील गंभीर पायाभूत सुविधांना लक्ष्य केल्यामुळे आणि नागरिकांवर होणारे परिणाम, आंतरराष्ट्रीय कायद्याचे उल्लंघन आणि नियम-आधारित ऑर्डरचे उल्लंघन आणि सायबरस्पेसमध्ये जबाबदार राज्य वर्तनासाठी मान्य केलेल्या मानक फ्रेमवर्ककडे लक्ष वेधण्यासाठी राजनयिक प्रयत्न केले गेले. हे फ्रेमवर्क यूएन ग्रुप ऑफ गव्हर्नमेंटल एक्सपर्ट्सच्या एकमत अहवालाद्वारे मांडले गेले आहे आणि सध्याच्या पुनरावृत्तीपूर्वी यूएन ओपन एंडेड वर्किंग (UNOEWG) द्वारे पुष्टी केली आहे. एक तर, डिसेंबर २०२२ मध्ये UN OEWG इंटरसेशनलला जर्मनीच्या वतीने दिलेल्या विधानांमध्ये जर्मनी आणि त्याच्या भागीदारांनी सायबर घटनांचे श्रेय देण्याची संयुक्त प्रथा स्वीकारली आहे असे नमूद केले आहे. अलीकडील विशेषतांमध्ये जर्मनीतील गंभीर पायाभूत सुविधांवर युक्रेनवर रशियाच्या सायबर-हल्ल्यांचे स्पिलओव्हर प्रभाव समाविष्ट आहेत, जे युक्रेनियन लक्ष्यांवरील रशियाच्या सायबर हल्ल्यांमध्ये स्पष्टपणे शोधले जाऊ शकतात.[29] युरोपियन युनियन, युरोपियन युनियन सदस्य राष्ट्रे आणि युनायटेड स्टेट्स, ऑस्ट्रेलिया, कॅनडा, यूके आणि न्यूझीलंड यांसारख्या देशांकडून रशियाला असे सार्वजनिक श्रेय दर्शविणारी इतर अनेक विधाने असे प्रतिपादन करतात की ही क्रिया रशियाच्या जबाबदार राज्य वर्तनाच्या मानक फ्रेमवर्कचे उल्लंघन करते. सायबर स्पेस मध्ये. तथापि, उत्तरदायित्व आणि निकषांची अंमलबजावणी अद्यापही निराकरण न झालेली आहे आणि चालू वाटाघाटींच्या अधीन आहे. आंतरराष्ट्रीय कायद्यावरील इतर ग्राउंड ब्रेकिंग प्रश्न जे उजेडात आले आहेत त्यात युक्रेनच्या अधिकार्‍यांच्या विनंतीचा समावेश आहे की आंतरराष्ट्रीय फौजदारी न्यायालयाने युक्रेनच्या गंभीर पायाभूत सुविधा आणि नागरीकांना लक्ष्य करणार्‍या काही रशियन सायबर हल्ल्यांना समर्थन देणारे काही रशियन सायबर हल्ले युद्ध गुन्हे घडवू शकतात.

मानक फ्रेमवर्क आणि आंतरराष्ट्रीय कायद्यांवरील अशा आव्हानांव्यतिरिक्त, युरोपियन अधिकारी पुढे नमूद करतात की Viasat हल्ल्याचा परिणाम म्हणून, त्यांना हे कळले की (1) ही एक त्वरीत विकसित होणारी धोक्याची लँडस्केप आहे; (२) असे स्पिलओव्हर परिणाम संबंधित आहेत कारण संघर्षात थेट सहभागी नसलेले राष्ट्र त्यात ओढले जाण्याचा धोका असतो; आणि (३) या प्रकारच्या स्पिलओव्हर परिस्थितीमुळे wha संबंधी आंतरराष्ट्रीय कायद्याचे प्रश्न निश्चित करणे कठीण होऊ शकते.

t हा सशस्त्र हल्ला मानला जातो आणि जिथे हा उंबरठा ओलांडला जातो.[31] या संघर्षात आणखी एक नवीन ट्रेंड प्रकाशात आला, ज्याचे मूळतः अस्थिर परिणाम होऊ शकतात, ते म्हणजे संघर्षाच्या दोन्ही बाजूंकडून तथाकथित ‘हॅक्टिव्हिस्ट्स’चा वाढता सहभाग. हा कल आंतरराष्ट्रीय आणि राष्ट्रीय कायदा या विकासाला कसे सामोरे जाऊ शकतो याबद्दल प्रश्न उपस्थित करत आहे, जिथे हॅकटिव्हिस्ट हे भूतकाळात नागरी समाजाच्या चळवळींचा मुख्य भाग होते.[32]

अलीकडील विशेषतांमध्ये जर्मनीतील गंभीर पायाभूत सुविधांवर युक्रेनवर रशियाच्या सायबर-हल्ल्यांचे स्पिलओव्हर प्रभाव समाविष्ट आहेत, जे युक्रेनियन लक्ष्यांवरील रशियाच्या सायबर हल्ल्यांमध्ये स्पष्टपणे शोधले जाऊ शकतात.

शेवटी, ही गंभीर आव्हाने नजीकच्या भविष्यात स्थिरता वाढवण्यासाठी जागतिक स्तरावर पुढील परीक्षा आवश्यक असलेल्या प्रश्नांची उदाहरणे देतात. यादरम्यान, अवकाशाशी संबंधित गंभीर पायाभूत सुविधांच्या संरक्षणाशी संबंधित या वास्तविक जीवनातील परिस्थितींचा शोध घेण्यासाठी राज्यांमधील व्यावहारिक सायबर सहकार्य उपाय सुरू केले जाऊ शकतात. अनेक विद्यमान द्विपक्षीय, प्रादेशिक/उप-प्रादेशिक आणि जागतिक सायबर सहकार्य यंत्रणांद्वारे सहभागिता होऊ शकते. सायबर आत्मविश्वास निर्माण करण्याच्या उपायांवर ऑर्गनायझेशन फॉर सिक्युरिटी अँड को-ऑपरेशन इन युरोप (OSCE) आणि ASEAN रीजनल फोरमचे चालू कार्य समाविष्ट आहे. शिवाय, UN OEWG मध्ये आत्मविश्वास निर्माण करण्याच्या उपाययोजना करण्यासाठी राज्यांचा एक “खुला, अनौपचारिक आणि क्रॉस-प्रादेशिक गट” देखील UN OEWG च्या दुसऱ्या पुनरावृत्तीमध्ये बोलावण्यात आला आहे.[33] या गटाला जागतिक स्तरावर भविष्यातील प्रयत्नांमध्ये या प्रश्नांचे परीक्षण करण्याची क्षमता असू शकते. इतर व्यावहारिक राज्य सहकार्य उपाय ज्यांचा या विषयावर विचार केला जाऊ शकतो त्यामध्ये संबंधित घटनांवरील माहितीची देवाणघेवाण आणि या डोमेनमध्ये स्वतःला उपस्थित असलेल्या बदलत्या जोखमींचा समावेश आहे; सुधारित विधान आणि नियामक उपायांवरील चांगल्या पद्धती आणि माहिती सामायिक करणे; आणि संबंधित गैर-सरकारी भागधारकांना सामील करू शकणार्‍या प्रतिबद्धतांसह क्षमता वाढीसाठी सहकार्य करणे.

एंडनोट्स

[१] सँड्रा एर्विन, “सायबर वॉरफेअर गेट्स रिअल फॉर सॅटेलाइट ऑपरेटर,” स्पेस न्यूज, २० मार्च २०२२.

[२] सायबर पीस इन्स्टिट्यूट, ‘केस स्टडी वायसॅट’, जून २०२२, https://cyberconflicts.cyberpeaceinstitute.org/law-and-policy/cases/viasat.

[३] सायबर पीस इन्स्टिट्यूट, ‘केस स्टडी वायसट’

[४] सायबर पीस इन्स्टिट्यूट, ‘केस स्टडी वायसट’

[५] कॅगथरीन स्टुप, “जर्मनी ऑफर्स मॉडेल फॉर स्पेस-इंडस्ट्री सायबर सिक्युरिटी स्टँडर्ड्स,” वॉल स्ट्रीट जर्नल, 17 ऑगस्ट 2022.

[६] जोसेप बोरेल, “अंतराळात युरोपचे भविष्य सुरक्षित करणे,” जानेवारी २५, २०२३.

[७] फेडरल फॉरेन ऑफिस, “पॉट्सडॅम येथे ‘शेपिंग सायबर सिक्युरिटी’ परिषदेत परराष्ट्र मंत्री अॅनालेना बेरबॉक यांचे भाषण,” सप्टेंबर 27, 2022.

[८] एर्विन, “सायबर वॉरफेअर गेट्स रिअल फॉर सॅटेलाइट ऑपरेटर”; CISA,” अलर्ट (AA22-076A) SATCOM नेटवर्क प्रदाते आणि ग्राहकांची सायबर सुरक्षा मजबूत करणे,” मे 10, 2022.

[९] एर्विन, “सायबर वॉरफेअर सॅटेलाइट ऑपरेटर्ससाठी वास्तविक होते”

[१०] एर्विन, “सायबर वॉरफेअर सॅटेलाइट ऑपरेटर्ससाठी वास्तविक होते”

[११] स्टुप्प, “जर्मनी अंतराळ-उद्योग सायबरसुरक्षा मानकांसाठी मॉडेल ऑफर करते”

[१२] स्टुप्प, “जर्मनी अंतराळ-उद्योग सायबरसुरक्षा मानकांसाठी मॉडेल ऑफर करते”

[१३] स्टुप्प, “जर्मनी अंतराळ-उद्योग सायबरसुरक्षा मानकांसाठी मॉडेल ऑफर करते”

[१४] बोरेल, “अंतराळात युरोपचे भविष्य सुरक्षित करणे”

[१५] व्हाईट हाऊस, “युनायटेड स्टेट्स स्पेस प्रायॉरिटी फ्रेमवर्क,” डिसेंबर २०२१.

[१६] व्हाईट हाऊस, “युनायटेड स्टेट्स स्पेस प्रायॉरिटी फ्रेमवर्क”

[१७] जोसेप बोरेल, “अंतराळ आणि संरक्षण: युरोपचे संरक्षण आणि कृती करण्याची आमची क्षमता मजबूत करणे,” फेब्रुवारी २०, २०२२.

[१८] बोरेल, “अंतराळ आणि संरक्षण: युरोपचे संरक्षण आणि कार्य करण्याची आमची क्षमता मजबूत करणे”

[१९] बोरेल, “अंतराळ आणि संरक्षण: युरोपचे संरक्षण आणि कार्य करण्याची आमची क्षमता मजबूत करणे”

[२०] बोरेल, “अंतराळ आणि संरक्षण: युरोपचे संरक्षण आणि कार्य करण्याची आमची क्षमता मजबूत करणे”

[२१] यूकेचे संरक्षण मंत्रालय, “पॉलिसी पेपर: डिफेन्स स्पेस स्ट्रॅटेजी: ऑपरेशनलायझिंग द स्पेस डोमेन,” फेब्रुवारी 1, 2022.

[२२] यूकेचे संरक्षण मंत्रालय, “पॉलिसी पेपर: डिफेन्स स्पेस स्ट्रॅटेजी: ऑपरेशनलायझिंग द स्पेस डोमेन”

[२३] बोरेल, “अंतराळात युरोपचे भविष्य सुरक्षित करणे”

[२४] बोरेल, “अंतराळात युरोपचे भविष्य सुरक्षित करणे”

[२५] बोरेल, “अंतराळात युरोपचे भविष्य सुरक्षित करणे”

[२६] बोरेल, “अंतराळात युरोपचे भविष्य सुरक्षित करणे”

[२७] द व्हाईट हाऊस, “फॅक्ट शीट: युनायटेड स्टेट्स आणि इंडिया एलिव्हेट स्ट्रॅटेजिक पार्टनरशिप विथ द इनिशिएटिव्ह ऑन क्रिटिकल अँड इमर्जिंग टेक्नॉलॉजी (iCET),”, 31 जानेवारी 2023.

[२८] क्वेंटिन व्हर्सपीरेन, “आसियान स्पेस प्रोग्राम्स: नेव्हिगेटिंग रिजनल रिव्हॅलरीज,” 18 जानेवारी, 2023.

[२९] फेडरल परराष्ट्र कार्यालय, “05 ते 09 डिसेंबर 2022, न्यूयॉर्क येथे आयोजित OEWG च्या आंतर-सत्रीय बैठकीदरम्यान जर्मनीने दिलेली विधाने,” डिसेंबर 5, 2022.

[३०] द हिल, “युक्रेनने रशियन सायबर हल्ल्यांची युद्ध गुन्हे म्हणून चौकशी करण्याच्या विनंतीसह अज्ञात प्रदेशात प्रवेश केला,” जानेवारी 28, 2023.

[३१] संयुक्त ESIWA-ORF गोलमेज, CyFy, ऑक्टोबर 2022, चथम हाऊस अंतर्गत आयोजित.

[३२] संयुक्त ESIWA-ORF गोलमेज

[३३] फेडरल परराष्ट्र कार्यालय, “न्यूयॉर्क येथे ०५ ते ०९ डिसेंबर २०२२ या कालावधीत आयोजित OEWG च्या आंतर-सत्रीय बैठकीदरम्यान जर्मनीने दिलेली विधाने”; संकल्पना-EWG-intersessional-CBMs, “आत्मविश्वास निर्माण करण्याच्या उपाययोजना आणि सायबरस्पेसमध्ये आंतरराष्ट्रीय सहकार्य मजबूत करणे,” ऑक्टोबर 2022.