चीनच्या भ्रष्टाचारविरोधी मोहिमेला नवी दिशा

चिनी कम्युनिस्ट पार्टी (CCP) सीझरची पत्नी संशयापेक्षा वरचढ असावी हा लौकिक इशारा खूप गांभीर्याने घेत असल्याचे दिसते. सीसीपीचे सरचिटणीस शी जिनपिंग यांच्या भ्रष्टाचारविरोधी मोहिमेच्या निर्देशावरून हे स्पष्ट होते.

सीसीपीचा असा अंदाज आहे की त्याच्या चिलखतीतील चिंक हे कॅडरचे नातेवाईक आहेत. सीसीपीने जारी केलेली नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे अधिका-यांच्या पती-पत्नी, त्यांची मुले आणि जोडीदार यांच्या व्यावसायिक हितसंबंधांशी संबंधित आहेत. अधिकार्‍यांच्या निकटवर्तीय कुटुंबांना त्यांच्या हितसंबंधांसाठी CCP च्या तत्वाचा गैरफायदा घेण्यापासून मर्यादित करणे हा यामागचा उद्देश आहे. अधिकार्‍यांनी पक्षाला त्यांच्या नातेवाईकांच्या व्यावसायिक क्रियाकलापांची माहिती देणे अपेक्षित आहे आणि माहिती दडपल्यास कठोर शिक्षा होऊ शकते. मार्च 2022 मध्ये, CCP ने मंत्री-स्तरीय अधिकार्‍यांच्या पती-पत्नी आणि मुलांना परदेशात रिअल इस्टेट किंवा परदेशात नोंदणीकृत इक्विटी ठेवण्यास मनाई केली. त्यांना परदेशातील वित्तीय संस्थांमध्ये खाती उघडण्यासही बंदी घालण्यात येणार आहे.

अधिकार्‍यांनी पक्षाला त्यांच्या नातेवाईकांच्या व्यावसायिक क्रियाकलापांची माहिती देणे अपेक्षित आहे आणि माहिती दडपल्यास कठोर शिक्षा होऊ शकते.

सीसीपीचे मुखपत्र, पीपल्स डेली, मधील एका भाष्याने नवीन नियमांचे औचित्य सिद्ध केले की पक्षाचे ध्येय लोकांची सेवा करणे आहे आणि विशेष स्वारस्य गटांची नाही. अनेक उच्चपदस्थ अधिकारी त्यांच्या नातेवाइकांना बेकायदेशीर नफा मिळविण्यासाठी मदत करत होते, ज्यामुळे पक्षाची प्रतिमा खराब होत होती. 17 जून रोजी पॉलिटब्युरोच्या बैठकीत, शी यांनी असे प्रतिपादन केले की भ्रष्टाचाराविरूद्धच्या लढाईत चीन “अतिशय” विजयाच्या उंबरठ्यावर असताना, आव्हान पेलण्यासाठी अधिक काम करणे आवश्यक आहे. ते असेही म्हणाले की अधिकारी भ्रष्टाचाराच्या जाळ्यात सापडणार नाहीत याची खात्री करणे ही काळाची गरज आहे कारण ते “हिंमत करत नाहीत, सक्षम नाहीत आणि करू इच्छित नाहीत”.

भ्रष्टाचारविरोधी मोहिमेवर अनेक घटकांचा प्रभाव पडला असेल. उच्च-प्रोफाइल लाचखोरीच्या घटनांमुळे जनतेचा राग येतो आणि राजकीय वैधता धोक्यात येते याची जाणीव वाढत आहे. इतर हुकूमशाही राजवटीत घडणाऱ्या घटनांमुळेही याचा परिणाम झाला आहे. 2011 मध्ये ट्युनिशियातील स्थानिक अधिकाऱ्यांशी झालेल्या भांडणानंतर एका विक्रेत्याने स्वतःला पेटवून घेतल्याच्या घटनेने भ्रष्टाचार आणि उच्च महागाईने उत्प्रेरक खेळणारी दोन दशके जुनी एकल-पक्षीय राजवट उलथून टाकली. इजिप्त आणि लिबियामध्ये होस्नी मुबारक आणि मुअम्मर गद्दाफी यांच्या एकल-पक्षीय राजवटी उलथून टाकल्याबरोबर अशांततेचे धक्के पुन्हा उमटले. या घटनेने सीरियात बशर अल-असद यांच्या विरोधात उठाव केला आणि मध्यपूर्वेत राजकीय गोंधळ उडाला. एक अनुकूली हुकूमशाही शासन म्हणून, जी सतत इतर निरंकुश राज्यांतील घडामोडींचा अभ्यास करते आणि जगण्याची रणनीती पुन्हा मोजते, 2012 मध्ये जेव्हा ते पदावर आले तेव्हा शी यांच्या पहिल्या पुढाकारांपैकी एक म्हणजे आर्थिक गडबडीत गुंतलेल्यांना दूर करणे.

2011 मध्ये ट्युनिशियातील स्थानिक अधिकाऱ्यांशी झालेल्या भांडणानंतर एका विक्रेत्याने स्वतःला पेटवून घेतल्याच्या घटनेने भ्रष्टाचार आणि उच्च महागाईने उत्प्रेरक खेळणारी दोन दशके जुनी एकल-पक्षीय राजवट उलथून टाकली.

विशेष म्हणजे, नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे सीसीपीच्या राष्ट्रीय काँग्रेसच्या अगोदर लागू केली जात आहेत, ज्यामध्ये सत्ता परिवर्तन होईल. शी यांना पदावर अभूतपूर्व तिसरी टर्म मिळण्याची अपेक्षा असताना, नवीन नेते पदाधिकार्‍यांनी रिक्त केलेली पदे भरतील.

शून्य-कोविड रणनीतीच्या आर्थिक प्रभावामुळे आणि त्यांचा कार्यकाळ वाढवल्यामुळे काही अधिकार्‍यांच्या राजकीय महत्त्वाकांक्षेला अचानक फुटल्यामुळे सीसीपीच्या एका विभागात शी यांच्या विरोधात असलेला नाराजी पाहता, अशा नियमांमुळे त्यांना नवीन उच्चभ्रूंवर प्रभाव पडेल. चीन.

आणखी एक घटक ज्याने CCP ला त्याच्या चुकीच्या पध्दतींवर स्क्रू घट्ट करण्यास भाग पाडले असेल ते म्हणजे त्याचा पाश्चिमात्य देशांशी सुरू असलेला तणाव. CCP अधिकार्‍यांचे नातेवाईक मालमत्ता ठेवण्यासाठी ऑफशोअर संस्थांचा वापर करण्यासाठी ओळखले जातात. इंटरनॅशनल कन्सोर्टियम ऑफ इन्व्हेस्टिगेटिव्ह जर्नालिस्टच्या अहवालात माओ झेडोंग, शी जिनपिंग यांचे मेहुणे आणि सीसीपीचे माजी सरचिटणीस हु याओबांग यांच्या नातेवाईकांना मोसॅक फोन्सेका अँड कंपनी या कायदेशीर फर्मद्वारे व्यवस्थापित केलेल्या ऑफशोअर व्यावसायिक क्रियाकलापांशी जोडले गेले आहे. यामुळे चीनमधील उच्चभ्रू असुरक्षित आहेत. युनायटेड स्टेट्स (यूएस) च्या निर्बंधांसाठी. शिनजियांग प्रांत आणि हाँगकाँगमधील मानवाधिकार उल्लंघनाच्या प्रकाशात, अमेरिकेने देशातील सीसीपी उच्चभ्रूंची कोणतीही मालमत्ता गोठवण्याचा प्रयत्न केला आहे. अलीकडच्या काळात, उच्चभ्रू पॉलिटब्युरोचे सदस्य वांग चेन आणि माजी शिनजियांग पक्षाचे प्रमुख चेन क्वानगुओ अशा प्रकारच्या कारवाईच्या चौकटीत होते. पक्षाच्या सदस्यांसाठी प्रोबिटीवरील नवीन नियम भविष्यात अमेरिकेच्या अधिक कठोर कारवाईच्या पार्श्वभूमीवर एक संरक्षक रेल आहे.

शिनजियांग प्रांत आणि हाँगकाँगमधील मानवाधिकार उल्लंघनाच्या प्रकाशात, अमेरिकेने देशातील सीसीपी उच्चभ्रूंची कोणतीही मालमत्ता गोठवण्याचा प्रयत्न केला आहे.

शेवटी, आणि सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, 2012 च्या पार्टी काँग्रेसमध्ये घडलेल्या घटना नवीन शुद्धता नियमांमध्ये एक मोठा घटक असल्याचे दिसते. चोंगकिंगचे पोलिस प्रमुख वांग लिजुन यांनी पॉलिटब्युरो सदस्य बो झिलाई यांना युनायटेड किंगडम (यूके) व्यापारी नील हेवूडच्या विषबाधेत त्यांच्या पत्नीचा हात असल्याचे कळवल्यानंतर, वाद होऊन वांगला चेंगडू येथील अमेरिकन वाणिज्य दूतावासात आश्रय घेण्यास भाग पाडले. अमेरिका आणि चीन तुलनेने अनुकूल अटींवर असल्याने, वांगला चिनी अधिकार्‍यांकडे परत सोपवण्यात आले. हेवूड हे पाश्चिमात्य कॉर्पोरेट्स आणि सीसीपी पॉवर एलिट यांच्यातील वाहिनी असल्याचे मीडिया रिपोर्ट्सने उघड केले. परंतु CCP साठी त्रासदायक, मीडिया खुलासे हेवूडला ब्रिटीश गुप्तचरांशी जोडले गेले, जरी यूके सरकारने तो गुप्त सेवेत कार्यरत असल्याचे नाकारले. अलीकडच्या काळात चीन आणि अमेरिका यांच्यातील संबंध बिघडले आहेत. शी यांनी चेतावणी दिली की चीन आपल्या इतिहासातील सर्वात गुंतागुंतीच्या अंतर्गत आणि बाह्य घटकांचा सामना करत आहे आणि आव्हाने “एकमेक आणि परस्पर सक्रिय” आहेत. सीसीपीला भीती वाटते की पाश्चात्य शक्ती राष्ट्रात शासन बदल घडवून आणू शकतात. ही पार्श्‍वभूमी पाहता, सीसीपीच्या विचारसरणीत भ्रष्टाचाराकडे निव्वळ सामाजिक दुष्प्रवृत्ती म्हणून पाहण्यापासून लक्षणीय पुनर्मूल्यांकन होत असल्याचे दिसते. चिंता अशी आहे की गु कैलाईच्या बाबतीत, मानवी लोभामुळे परदेशी गुप्तचर संस्थांना चीनच्या राजकीय व्यवस्थेच्या अंतर्भागात प्रवेश मिळू शकतो आणि तो आतून अस्थिर करू शकतो. सदस्यांसाठी संभाव्यतेचे नियम अशा प्रकारे चीनच्या राष्ट्रीय सुरक्षेला छेद देण्याचा प्रयत्न करतात.