इस्रायल मधील अशांतता बेंजामिन नेतन्याहू, संकटाचा समानार्थी सामना

पंतप्रधान बेंजामिन नेतन्याहू यांच्या नियोजित न्यायालयीन फेरबदलामुळे इस्रायल पुन्हा एकदा मथळे बनवत आहे ज्यामुळे कामगार संघटनांपासून ते इस्त्रायली संरक्षण दलाच्या राखीव लोकांपर्यंत मोठ्या प्रमाणात निदर्शने झाली आहेत आणि सरकारला ब्रेक लावण्यास भाग पाडले आहे. प्रस्तावित सुधारणा. अनेक आठवड्यांपासून परिस्थिती तापत असताना, सुधारणा थांबवण्याचे आवाहन करणारे संरक्षण मंत्री योव गॅलेंट यांची हकालपट्टी केल्याने परिस्थिती अगदी टोकावर गेली.

एक बिनधास्त युती

या प्रकरणाचा मुख्य मुद्दा म्हणजे नेतन्याहू यांच्या युतीच्या सहकाऱ्यांनी, उजव्या आणि अति-उजव्या विचारसरणीशी संबंधित, देशाच्या न्यायव्यवस्थेची पुनर्रचना करण्यासाठी नियोजितपणे ढकलले आहे. नियोजित बदलांमुळे सरकारला न्यायाधीशांच्या रचनेवर निर्णय घेण्याचे अधिकार मिळतील, जे समीक्षकांचे म्हणणे आहे की सरकारच्या बाजूने न्यायिक व्यवस्थेशी तडजोड होईल. नेतन्याहू यांच्यावर भ्रष्टाचाराच्या आरोपांचा सामना होत असताना हे देखील घडले आहे. “स्वतंत्र न्यायव्यवस्था म्हणजे बेलगाम न्यायव्यवस्था नाही,” असे नेतान्याहू एका मुलाखतीत म्हणाले होते.

नियोजित बदलांमुळे सरकारला न्यायाधीशांच्या रचनेवर निर्णय घेण्याचे अधिकार मिळतील, जे समीक्षकांचे म्हणणे आहे की सरकारच्या बाजूने न्यायिक व्यवस्थेशी तडजोड होईल.

इस्रायलमधील या संकटाला अनेक आघाड्या आहेत, आणि न्यायव्यवस्था हा केवळ तासाचा मुद्दा आहे. नोव्हेंबर 2022 मध्ये नेतन्याहू यांचे सत्तेवर परत येणे इस्त्रायलमधील चार वर्षांच्या आत झालेल्या आश्चर्यकारक पाचव्या सार्वत्रिक निवडणुकीच्या पार्श्वभूमीवर आले, दोन्हीचा माग, व्यवस्थेतील राजकीय अराजकता आणि लोकसंख्येतील राजकीय थकवा मागे टाकून. आव्हानात्मक भू-राजकीय भूगोलातील या गोंधळाने नेतन्याहू यांना आणखी एक संधी दिली, परंतु यावेळी, त्यांच्याकडे पुन्हा सत्तेत येण्याचा एकच पर्याय होता, अतिउजव्यांसोबत हातमिळवणी करणे.

राइज ऑफ द फार-राईट

इटामार बेन-गवीर, अतिउजव्या ओत्झमा येहुदित पक्षाचे नेते, ज्याची मूळ 1970 च्या दशकाच्या सुरुवातीपासून ते 1994 पर्यंत बेकायदेशीर संघटना म्हणून बंदी घालण्याआधी आणि 1994 पर्यंत कार्यरत असलेल्या बेकायदेशीर ऑर्थोडॉक्स ज्यू काच पक्षामध्ये आहे. बेन-ग्विर यांच्याशी हातमिळवणी केल्याने नेतन्याहू यांना विक्रमी सहाव्यांदा देशाचे पंतप्रधानपद मिळवून दिले, परंतु अरब इस्रायली गटांना देशाचे राजकीय किंगमेकर मानले जात असताना केवळ काही महिन्यांतच त्यांनी अत्यंत उजव्या पक्षांना सत्ता आणि जनादेश दिला. पुराणमतवादी पॉवर कॉरिडॉरमध्ये एक कथा स्वीकार्य नाही.

तथापि, नेतन्याहूच्या प्राथमिक नोकऱ्यांपैकी एक त्वरीत नवीन सरकारमध्ये महत्त्वाची पदे भूषविणाऱ्या त्याच्या नवीन युती भागीदारांना शांत करण्यासाठी बनले. नेतन्याहू हा राजकीय शाश्वत आहे, नेहमी सावलीत लपून सत्तेवर परतण्याची संधी शोधत असतो, विशेषत: जेव्हा खर्च केलेली शक्ती समजली जाते. त्याच्या मागील कार्यकाळात, त्यांनी संयुक्त अरब अमिरातीच्या नेतृत्वाखालील अरब राष्ट्रांच्या गटातील राजनैतिक संबंध सामान्य करणारा ऐतिहासिक करार अब्राहम कराराद्वारे पुढे ढकलण्यात व्यवस्थापित केले. सत्तेची तहान एवढी आहे की नेतन्याहू यांनी बेन-गवीर यांना राष्ट्रीय सुरक्षा मंत्री पोर्टफोलिओ देऊन त्यांचा वारसा पुढे रेटला, ज्याने काही अहवालांनुसार असोसिएशनने अ‍ॅकॉर्ड्सला गोंधळ घातला.

नेतान्याहूचे मर्यादित पर्याय

आजचे दृश्य वेगळे आहे. नेतान्याहू यांचे तात्काळ संकट इराण किंवा हमासने निर्माण केलेला दहशतवादी धोका नसून देशांतर्गत धोरण आणि राजकारण आहे. परराष्ट्र धोरण किंवा राष्ट्रीय सुरक्षा या वेळी पर्यायी विक्षेप म्हणून उपलब्ध नाही. इस्रायलमधील न्यायिक सुधारणांच्या विरोधात एकत्र येणे हे केवळ स्वतंत्र न्यायव्यवस्थेच्या प्रश्नावरच नव्हे तर अतिउजव्या विचारसरणीच्या विरोधात असलेल्या असंतोषाचे एकत्रीकरण आहे, ज्याने केवळ प्रमुख सुरक्षा भागीदारांकडूनच टीका केली नाही. युनायटेड स्टेट्स आणि नेतान्याहूच्या स्वतःच्या लिकुड पक्षाचे सदस्य, परंतु इस्त्रायलच्या स्वतःच्या शक्तिशाली सुरक्षा आस्थापनातूनही. नेतन्याहू यांनी एका दूरचित्रवाणी भाषणात सांगितले की इस्रायल सैन्याशिवाय स्वतःचा बचाव करू शकत नाही आणि लष्करी सेवा नाकारणे हा एक मोठा गुन्हा आहे.

नेतन्याहू हा राजकीय शाश्वत आहे, नेहमी सावलीत लपून सत्तेवर परतण्याची संधी शोधत असतो, विशेषत: जेव्हा खर्च केलेली शक्ती समजली जाते.

हे निर्विवादपणे सुरक्षा आस्थापनेकडून पुशबॅक होते ज्यामुळे नेतन्याहू आणि बेन-गवीर, जे समर्थन खेचण्याची धमकी देत होते, त्यांना सुधारणांना विलंब करण्यास भाग पाडले. मोठ्या राजकीय आणि सुरक्षा संकटामुळे इस्रायलला बाह्य शक्तींना धोका निर्माण झाला असता. इस्रायलमधील राजकीय स्थैर्य हा त्याच्या राष्ट्रीय सुरक्षेच्या स्थिरतेमागचा नांगर आहे आणि नेतन्याहू यांना जवळजवळ न ऐकलेल्या आणि धक्कादायक परिस्थितीद्वारे हे बंधनकारक करावे लागले जेथे सुरक्षा आणि पोलिस आस्थापनेचे काही भाग अवमानकारक कृत्यांमध्ये आदेशांचे उल्लंघन करण्यास तयार होते. ज्या राज्याची लष्करी स्थापना जागतिक स्तरावर अधिक प्रसिद्ध आहे. अनेकदा कर्तव्याच्या पलीकडे जाण्यापेक्षा.

नेतन्याहू यांनी आपली सत्ता एकत्र ठेवण्यासाठी स्वतःच्या भल्यासाठी एक पाऊल पुढे टाकले की नाही हा प्रश्न येत्या काही दिवसांत समोर येईल. आत्तासाठी, इस्रायली पंतप्रधान देशाच्या जवळजवळ सर्व राजकीय वर्गांसमोर कमकुवत पायावर उभे आहेत, ज्यात अति-उजव्या वर्गाचा समावेश आहे, ज्याने त्यांना पुन्हा राजकीय प्रकाशझोतात आणले जेव्हा बहुतेकांनी त्यांना रद्द केले होते.

हे भाष्य मूळतः Moneycontrol मध्ये प्रसिद्ध झाले आहे.