IF-CAP हे एक महत्त्वाचे वित्तपुरवठा करणारे असून हवामान आव्हानाचा सामना करण्यासाठी आशियातील विकसनशील अर्थव्यवस्थांना आर्थिक मदत करण्याच्या ADBच्या क्षमतेला चालना देते.
जगाच्या तीन-पंचमांश लोकसंख्येचे घर असलेल्या आशियामध्ये आणि काही वेगाने वाढणाऱ्या अर्थव्यवस्था असलेल्या आशियामध्ये हवामान बदलाचा सामना करण्याचा जागतिक प्रयत्न जिंकला किंवा गमावला जाईल. तसेच हा ऊर्जेचा वाढता मोठा उपभोक्ता आहे—त्यातील बहुतांश जीवाश्म इंधनांद्वारे पुरवले जाते. हा प्रदेश आता जागतिक हरितगृह उत्सर्जनाच्या ४५ टक्के साठी जबाबदार आहे.
त्याच वेळी, आशिया हवामान बदलाच्या नकारात्मक प्रभावांना अत्यंत असुरक्षित आहे. शताब्दीच्या मध्यापर्यंत, वाढत्या पाण्याचा या प्रदेशातील सुमारे एक अब्ज लोकांवर परिणाम होईल आणि अंतर्गत विस्थापन मॉनिटरिंग सेंटरच्या मते, जगातील बहुतेक आपत्ती विस्थापन, जे प्रामुख्याने पर्यावरण आणि हवामान-संबंधित घटनांमुळे होते, आशियामध्ये होते.
आशियातील हवामान बदल अनुकूलन आणि शमन यासाठी सार्वजनिक आणि खाजगी गुंतवणूक वाढत आहे, परंतु आव्हानाच्या विशालतेला प्रतिसाद देण्याइतपत वेगवान नाही. अशा प्रकारे, आशियाई विकास बँकेने (ADB) अनेक सरकारी भागीदारांसह एक निधी यंत्रणा तयार केली आहे जी या प्रदेशातील हवामान बदलांना संबोधित करण्यासाठी अब्जावधी डॉलर्सचे वित्तपुरवठा एकत्रित करेल ही अत्यंत स्वागतार्ह बातमी आहे – हवामानासाठी नाविन्यपूर्ण वित्त सुविधा आशिया आणि पॅसिफिक फायनान्सिंग पार्टनरशिप फॅसिलिटी (IF-CAP) मध्ये. ADB ने नवीन सुविधेच्या व्यवस्थेचे वर्णन करणारा एक पेपर प्रकाशित केला आहे.
आशियातील हवामान बदल अनुकूलन आणि शमन यासाठी सार्वजनिक आणि खाजगी गुंतवणूक वाढत आहे, परंतु आव्हानाच्या विशालतेला प्रतिसाद देण्याइतपत वेगवान नाही.
मनिला-आधारित बहुपक्षीय विकास बँक (MDB) IF-CAP साठी US$3 अब्जच्या एकूण आकारापर्यंत पोहोचण्याची योजना आखत आहे. IF-CAP गॅरंटी यंत्रणा प्रायोगिक करेल, जिथे वित्तपुरवठा भागीदारांकडून प्रत्येक US$1 हमी संपूर्ण आशियातील हवामान अनुकूलन आणि शमन प्रकल्पांसाठी नवीन कर्जांमध्ये US$5 पर्यंत उत्पन्न करू शकते.
अशा लाभाद्वारे, ADB अखेरीस हवामान कृतीसाठी US$15 अब्ज पर्यंत निधी निर्माण करू शकेल. हा आकडा दृष्टीकोनातून मांडण्यासाठी, 2022 मध्ये सर्व ऑपरेशन्ससाठी ADB च्या स्वतःच्या संसाधनांमधून एकूण US$ 20.5 अब्ज होती. IF-CAP ने हवामान आव्हानाचा सामना करण्यासाठी आशियातील विकसनशील अर्थव्यवस्थांना आर्थिक सहाय्य करण्याच्या ADB च्या क्षमतेत लक्षणीय वाढ केली. सुविधेच्या निर्मितीचा अर्थ असा आहे की आर्थिक नवकल्पनांचा वापर वाढवण्यासाठी MDB गुंतवणूक क्षमतेवरील G20 तज्ञ पॅनेलच्या शिफारशीला प्रतिसाद देणारी ADB ही पहिली आंतरराष्ट्रीय वित्तीय संस्था आहे.
IF-CAP हवामान अनुकूलन आणि शमन प्रकल्पांसाठी संसाधने एकत्रित करण्यासाठी एक छत्री यंत्रणा म्हणून कार्य करते. या छत्राखाली IF-CAP गॅरंटी ट्रस्ट फंड आहे, जो पेमेंट डिफॉल्ट कव्हर करण्यासाठी ADB ला हमी देईल. ADB च्या सार्वभौम कर्जाच्या एक्सपोजरच्या पोर्टफोलिओची हमी ADB च्या सध्या त्या पोर्टफोलिओमध्ये वाटप केलेल्या भांडवलाचे काही भाग सोडेल. जारी केलेले भांडवल नंतर ADB ला नवीन सार्वभौम आणि गैर-सार्वभौम (खाजगी क्षेत्र) हवामान कर्जामध्ये प्रवेश करण्यास अनुमती देईल. ही सुविधा पाच वर्षांच्या गुंतवणूक कालावधीत प्रकल्पांना वित्तपुरवठा करेल, परंतु हमी 25 वर्षांसाठी प्रभावी राहतील.
IF-CAP मध्ये एक मल्टी-डोनर अनुदान ट्रस्ट फंड देखील समाविष्ट आहे जो तांत्रिक सहाय्य आणि प्रकल्पांच्या अनुदान घटकांना समर्थन देतो. आर्थिक भागीदार तांत्रिक सहाय्याद्वारे प्रकल्पाची तयारी, क्षमता निर्माण आणि ज्ञान उपायांसाठी वित्तपुरवठा करण्यासाठी IF-CAP अनुदान ट्रस्ट फंडला रोख अनुदान देतील. अनुदानाचा वापर प्रकल्पांना वित्तपुरवठा करण्यासाठी किंवा उच्च-प्रभाव असलेल्या हवामान प्रकल्पांची किंमत आणि जोखीम कमी करण्यासाठी देखील केला जाऊ शकतो.
ADB देणगीदार ट्रस्ट फंड, फ्रेमवर्क व्यवस्था आणि IF-CAP च्या उद्दिष्टांना आणि व्याप्तीस समर्थन देणार्‍या अनुदान, हमी आणि तत्सम व्यवस्था यासारख्या वित्तपुरवठा भागीदारीचे इतर प्रकार स्थापित करेल.
याव्यतिरिक्त, ADB देणगीदार ट्रस्ट फंड, फ्रेमवर्क व्यवस्था, आणि IF-CAP च्या उद्दिष्टांना आणि व्याप्तीस समर्थन देणार्‍या अनुदान, हमी आणि तत्सम व्यवस्था यासारख्या वित्तपुरवठा भागीदारीचे इतर प्रकार स्थापित करेल. IF-CAP सार्वजनिक आणि खाजगी स्त्रोतांद्वारे प्रत्येक ट्रस्ट फंडासाठी योगदान प्राप्त करेल आणि प्रशासित करेल आणि IF-CAP अंतर्गत स्थापित किंवा प्रवेश केलेल्या इतर वित्तपुरवठा भागीदारी व्यवस्था (हमीसह).
सुविधेतील बहुतांश योगदान हमी किंवा अनुदान स्वरूपात असेल. ज्या सरकारांनी IF-CAP मध्ये योगदान देण्यास वचनबद्ध आहे (किंवा त्याबद्दल विचार करत आहेत) ते कदाचित IF-CAP च्या अधिकृत लॉन्चच्या वेळी स्पीकर्सच्या सूचीमधून एकत्रित केले जाऊ शकतात. तो कार्यक्रम 6 मे 2023 रोजी कोरिया प्रजासत्ताक येथे होईल. डेन्मार्क, जपान, कोरिया प्रजासत्ताक, स्वीडन, युनायटेड किंगडम आणि युनायटेड स्टेट्सचे अधिकारी लॉन्चमध्ये सामील होणार आहेत.
ADB कडून सहाय्य मिळण्यास पात्र असलेले सर्व विकसनशील देश IF-CAP च्या समर्थनासाठी देखील पात्र आहेत. ADB देणगीदार समितीने मान्य केलेल्या निकषांवर आधारित प्रकल्प प्रस्तावांची निवड करेल (खाली पहा). सर्वसाधारणपणे, प्रकल्प पॅरिस करार आणि संबंधित ADB धोरणे आणि धोरणांच्या मुख्य उद्दिष्टांशी संरेखित केले जातील.
देणगीदार समितीने अन्यथा निर्णय घेतल्याशिवाय सार्वभौम आणि गैर-सार्वभौम प्रकल्पांना IF-CAP निधीमध्ये प्रवेश असेल. IF-CAP समर्थन इतर ADB संसाधने आणि द्विपक्षीय किंवा बहुपक्षीय सहाय्याच्या प्रकारांसह एकत्रित केले जाऊ शकते आणि केंद्र आणि उप-राष्ट्रीय सरकारे, सरकारी संस्था, खाजगी क्षेत्र आणि ADB कडून मदत प्राप्त करण्यास पात्र असलेल्या इतर संस्थांना उपलब्ध करून दिले जाऊ शकते.
स्ट्रॅटेजिक पार्टनर्स फोरम उपलब्ध निधीसह हवामान आणि विकास गरजा संरेखित करण्याच्या दृष्टीकोनातून IF-CAP ऑपरेशन्सवर धोरणात्मक मार्गदर्शन प्रदान करण्यासाठी विकसनशील देशांचे प्रतिनिधी, वित्तपुरवठा भागीदार आणि इतर भागधारकांना वार्षिक आधारावर एकत्र करेल. स्ट्रॅटेजिक पार्टनर्स फोरमचे सह-अध्यक्ष विकसनशील देशाचे प्रतिनिधी आणि वित्तपुरवठा भागीदारांचे प्रतिनिधी असतील.
IF-CAP समर्थन इतर ADB संसाधने आणि द्विपक्षीय किंवा बहुपक्षीय सहाय्याच्या प्रकारांसह एकत्रित केले जाऊ शकते आणि केंद्र आणि उप-राष्ट्रीय सरकारे, सरकारी संस्था, खाजगी क्षेत्र आणि ADB कडून मदत प्राप्त करण्यास पात्र असलेल्या इतर संस्थांना उपलब्ध करून दिले जाऊ शकते.
IF-CAP च्या संरचनेत आर्थिक योगदानकर्त्यांची एक समिती (दाता समिती) देखील समाविष्ट आहे, जी विशिष्ट हमी आणि अनुदान निधी विचार, IF-CAP रचना आणि प्रशासन यासह बाबींवर निर्णय घेईल. देणगीदार समिती IF-CAP कार्यान्वित करण्यासाठी सामान्य आराखडा तयार करेल परंतु वैयक्तिक प्रकल्पांची निवड किंवा प्रक्रिया यासारख्या अंमलबजावणीच्या क्षेत्रात सहभागी होणार नाही. ती आपली जबाबदारी पार पाडताना स्ट्रॅटेजिक पार्टनर्स फोरमचे मार्गदर्शन विचारात घेईल. ADB IF-CAP च्या वित्तपुरवठा भागीदारांपैकी एकाच्या सह-अध्यक्षांसह देणगीदार समितीचे अध्यक्ष करेल. उर्वरित वित्तपुरवठा भागीदार देणगीदार समिती सदस्य किंवा निरीक्षक असतील.
IF-CAP चा 5 वर्षांचा गुंतवणुकीचा कालावधी पूर्ण झाल्यावर, IF-CAP गुंतवणूक चालू ठेवायची की संपवायची याचा निर्णय देणगीदार समिती घेईल. देणगीदार समितीच्या निर्णयाला न जुमानता, द्विपक्षीय किंवा IF-CAP गॅरंटी ट्रस्ट फंडाद्वारे वित्तपुरवठा करणाऱ्या भागीदारांद्वारे जारी केलेल्या हमी, अन्यथा सहमती दिल्याशिवाय, निर्धारित 25 वर्षांची मुदत पूर्ण होईपर्यंत प्रभावी राहतील.
IF-CAP हे 2019-2030 दरम्यान संचयी हवामान वित्तपुरवठ्यात US$100 अब्ज डॉलर्स साध्य करण्याची ADB ची पूर्तता करू शकते आणि संभाव्यत: ओलांडू शकेल अशा प्रमुख वित्तपुरवठा वाहनांपैकी एक असणे अपेक्षित आहे. हे इतर आंतरराष्ट्रीय वित्त संस्थांमध्ये अशाच प्रकारच्या हवामान वित्त सुविधांच्या निर्मितीसाठी प्रेरणा आणि माहिती देऊ शकते.
बार्ट इडेस हे कॅनडाच्या एशिया पॅसिफिक फाउंडेशनमध्ये एक प्रतिष्ठित फेलो आहेत आणि मॅकगिल विद्यापीठाच्या आंतरराष्ट्रीय विकासाच्या अभ्यासासाठी संस्थेतील अभ्यासाचे प्राध्यापक आहेत.
The views expressed above belong to the author(s). ORF research and analyses now available on Telegram! Click here to access our curated content — blogs, longforms and interviews.
Bart des a former Director in the Asian Development Bank's Sustainable Development and Climate Change Department is now a Distinguished Fellow at the Asia Pacific ...
Read More +
PREV
