Published on Sep 14, 2023 Commentaries 0 Hours ago

रशियाने केलेल्या चुकांपासून शिकून, पीएलए आक्रमण झाल्यास तैवानच्या राष्ट्रीय संकल्पाला झटपट फटका देऊ शकते.

चीनसाठी युक्रेनचे धडे

युक्रेन संघर्ष दुस-या वर्षात प्रवेश करत असताना, गेल्या 12 महिन्यांनी कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ चायना (CPC) ला आधुनिक युद्धे कशी चालवली जातात आणि तैवानच्या संदर्भात त्याचे परिणाम बारकाईने तपासण्याची उत्तम संधी दिली आहे. संघर्षाची अस्थिरता आणि त्याचा रशियन अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांच्या राजवटीवर होणारा परिणाम CPCच्या मनावर तोलला असावा, विशेषत: तैवानवर आक्रमण झाल्यास त्वरीत आणि निर्णायकपणे जिंकण्याचे आव्हान.

दुसर्‍या युद्धातून धडा

सीपीसीच्या स्वतःबद्दलच्या समजुतीतील फरकाचा त्याच्या राष्ट्रीय सुरक्षेच्या सूत्रांवर मोठा परिणाम झाला आहे. चीन हा जागतिक स्तरावर एक शक्तिशाली देश म्हणून ओळखला जात असला तरी, CPC स्वतःला शत्रूंनी वेढा घातलेला एक नाजूक घटक मानतो. इम्पीरियल किंग राजवंशाच्या पतनाची बीजे त्याच्या संरक्षणाचे आधुनिकीकरण करण्याच्या अक्षमतेमध्ये होती, ज्यामुळे इतर शक्तींना त्याचा पराभव करण्यास प्रोत्साहन मिळाले या कल्पनेने हे पूरक आहे.

संघर्षाची अस्थिरता आणि त्याचा रशियन अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांच्या राजवटीवर होणारा परिणाम CPCच्या मनावर तोलला असावा, विशेषत: तैवानवर आक्रमण झाल्यास त्वरीत आणि निर्णायकपणे जिंकण्याचे आव्हान.

चीनची शक्ती रचना प्रकरणांना गुंतागुंतीची करते. सैन्य राज्याची सेवा करत असताना, चीनची पीपल्स लिबरेशन आर्मी (पीएलए) सीपीसीची सेवा करते. आधुनिक चीनचे संस्थापक, माओ झेडोंग यांनी “बंदुकीच्या नळीतून शक्ती प्रवाहित होते” असे प्रतिपादन केले होते, याचा अर्थ PLA हा राज्य सत्तेचा एक महत्त्वाचा स्तंभ होता आणि त्याचे प्राथमिक कार्य पक्षाला चालना देणे हे होते. म्हणून, 1989 च्या तियानानमेन घटनेच्या वेळी जेव्हा CPC च्या सत्तेवर असलेल्या पकडाला आव्हान देण्यात आले, तेव्हा उठाव थांबवण्यासाठी आणि पक्षाची सत्ता बळकट करण्यासाठी PLA आणण्यात आली. अशाप्रकारे, PLA चे ध्येय CCP ला शक्ती एकत्रित करण्यात मदत करणे आणि देशांतर्गत सुरक्षा राखणे हे होते.

याव्यतिरिक्त, अलिकडच्या वर्षांत पीएलएची मोठ्या प्रमाणावर लढाईत चाचणी झाली नसल्यामुळे, सीपीसीला संघर्षांचा सक्रियपणे अभ्यास करणे आणि धडे घेणे आवश्यक आहे. म्हणून, सीपीसीने सद्दाम हुसेन विरुद्ध 1991 च्या युद्धाचे मूल्यांकन केले ज्यामध्ये हुसेन यांना सत्तेपासून दूर करण्यासाठी अमेरिकेच्या नेतृत्वाखालील युतीने कठोर शक्ती वापरली. अचूक बॉम्बफेक, स्टेल्थ बॉम्बर्स आणि मिसाईल इंटरसेप्शन यांसारख्या तंत्रज्ञानाच्या पराक्रमाच्या अमेरिकेच्या निर्लज्ज प्रदर्शनासमोर चीनने या निष्कर्षापर्यंत पोहोचले की, PLA चे आधुनिक सैन्यात रूपांतर करणे आवश्यक आहे. 1990 च्या दशकाच्या उत्तरार्धात चिनी आर्थिक सुधारणा सुरू झाल्या होत्या, ज्याचा अर्थ दुहेरी अंकी आर्थिक विकासात अनुवादित झाला होता, याचा अर्थ असा होता की राष्ट्र PLA ला अधिक संसाधने देऊ शकेल. अशा प्रकारे, 2019 पर्यंत, चीनचा संरक्षण खर्च US $ 176 अब्ज होता, जो फक्त अमेरिकेच्या US $ 732 अब्ज होता. “लोकयुद्ध” सारखे माओ-युग सिद्धांत “उच्च तंत्रज्ञानाच्या परिस्थितीत आधुनिक प्रादेशिक युद्ध क्षमता” तयार करण्याच्या बाजूने सोडले गेले.

राष्ट्रीय भावनेवर प्रहार

युक्रेन आणि तैवान हे दोन्ही आधुनिक डेव्हिड्स आहेत ज्यांना अधिक शक्तिशाली गोलियाथ्सचा धोका आहे. पण या राष्ट्रांचा संकल्प टिकून राहिला तो म्हणजे राष्ट्रीय आत्मा आणि राष्ट्रीय अस्मितेचे स्फटिकीकरण. काहीवेळा, युद्धाचा मूलभूत आधार पुराणकथांमध्ये बनविला जातो, युद्धाच्या रणनीतींची गणना केली जात नाही. पुतीनला सुरुवातीला वाटले की “भ्रातृत्वाचे स्लाव्हिक बंध” रशियन सैन्याचा जलद विजय सुनिश्चित करतील, परंतु त्यांच्या आक्रमकतेने युक्रेनियन लोकांचा राष्ट्रीय संकल्प पेटवला. यामुळे रशियाच्या तीव्र हल्ल्यानंतरही युक्रेनियन नागरिकांचे मनोबल उंचावले आहे. यातून पीएलएला एक धडा मिळू शकतो तो म्हणजे तैवानच्या राष्ट्रीय संकल्पाला झपाट्याने झटका द्यावा लागेल आणि ते ‘प्रभाव ऑपरेशन्स’द्वारे त्यावर काम करत असल्याचे दिसते. उदाहरणार्थ, कॅनेडियन इंटेलिजन्सने अलीकडेच अहवाल दिला की चिनी मुत्सद्दींनी कॅनडाच्या कंझर्व्हेटिव्ह पार्टीला त्याच्या हितसंबंधांविरुद्ध काम केल्याचे समजले आणि अशा प्रकारे 2021 च्या फेडरल निवडणुकीत बीजिंगसाठी अनुकूल नसलेल्या पक्षातील राजकीय इच्छुकांना हरवण्यासाठी सक्रियपणे काम केले.

2024 मध्ये तैवानच्या अध्यक्षपदाची निवडणूक होणार आहे आणि बीजिंग 2022 मध्ये स्थानिक निवडणुकांमध्ये विजयी झालेल्या विरोधी कुओमिंतांग (KMT) पक्षासोबत अधिकाधिक पूल बांधत आहे. अलीकडेच, KMT उपाध्यक्ष, अँड्र्यू हसिया यांनी चीनला भेट दिली आणि CPC अधिकार्‍यांची भेट घेतली. तैवान पोर्टफोलिओचा, सत्ताधारी डेमोक्रॅटिक प्रोग्रेसिव्ह पार्टीकडून आक्षेप घेतला जात आहे. अशा प्रकारे, एक-पक्षीय मुख्य भूभाग लोकशाही तैवानमधील राजकीय मतभेदांचा फायदा घेण्यास उत्सुक असल्याचे दिसते. त्याच वेळी, ते गुप्तपणे तैवानच्या स्थापनेत प्रवेश करत आहे जसे की संरक्षण दलात कार्यरत असलेल्या गुप्तचर रिंगच्या ताज्या खुलाशांवरून आणि बीजिंगला संवेदनशील माहिती देण्यासाठी कर्मचार्‍यांची सक्रिय भरती यावरून दिसून येते.

तैवानमधील CPC बद्दल सहानुभूती असलेल्या घटकांना गोंधळ घालण्यासाठी आणि CPC च्या डिझाईन्सचा सामना करण्याचा राष्ट्रीय संकल्प सोडवण्यासाठी हा एक स्पष्ट कॉल होता का असा प्रश्न उपस्थित होतो.

राष्ट्राला नवीन वर्षाच्या भाषणात राष्ट्राध्यक्ष शी जिनपिंग म्हणाले, “तैवान सामुद्रधुनीच्या दोन्ही बाजूचे लोक एकाच कुटुंबाचे सदस्य आहेत” आणि त्यांनी आशा व्यक्त केली की “तैवानमधील देशबांधव एकत्रितपणे उद्देशाच्या एकतेने काम करतील”. चीनी राष्ट्र. तैवानमधील CPC बद्दल सहानुभूती असलेल्या घटकांना गोंधळ घालण्यासाठी आणि CPC च्या डिझाईन्सचा सामना करण्याचा राष्ट्रीय संकल्प सोडवण्यासाठी हा एक स्पष्ट कॉल होता का असा प्रश्न उपस्थित होतो. राष्ट्रीय संकल्पाला दूर ठेवण्यासाठी प्रभाव ऑपरेशन्स मानसिक ऑपरेशन्स (सायॉप्स) सोबत हाताने जातात. गेल्या वर्षी, PLA कमांडर तैवानवर आक्रमण करण्याच्या योजनांवर चर्चा करत असलेल्या एका गुप्त बैठकीचे ऑडिओ रेकॉर्डिंग लीक झाले होते. अनेकांनी हे तैवानला कमी करण्यासाठी साय-ऑप युक्ती म्हणून पाहिले.

याशिवाय, तैवानमधील वाढत्या सायबर हल्ले आणि भौतिक सायबर पायाभूत सुविधांवरील हल्ल्याचा पुरावा म्हणून सीपीसीने गेल्या काही वर्षांत या उपाययोजना दुप्पट केल्या आहेत. अलीकडे, तैवानच्या मात्सु बेटाला इंटरनेटशी जोडणाऱ्या पाण्याखालील केबल्स तुटल्या होत्या, ज्यामुळे त्याच्या इंटरनेट कनेक्टिव्हिटीवर परिणाम झाला होता. काहींचा असा विश्वास आहे की आक्रमण झाल्यास तैवानचा इंटरनेटवरील प्रवेश खंडित करण्यासाठी बीजिंग तयार करत आहे.

संघटित होण्यासाठी राष्ट्रवादाचा भडिमार

युरोपच्या रणांगणाने हे सिद्ध केले आहे की लष्करी उपकरणापेक्षा राष्ट्रीय संकल्प अधिक महत्त्वाचा आहे, पीएलए तैवानचा पराभव करण्याचा सर्वतोपरी प्रयत्न करेल.

चीन तैवानच्या नागरिकांचे मनोधैर्य खच्ची करण्याचा प्रयत्न करत असताना, बेटावर आक्रमण केल्यावर त्याच्या लोकांना एकत्र आणण्याचे कठीण काम त्याला तोंड द्यावे लागते. आता, चीन आणि अमेरिका यांच्यातील गुप्तचर बलूनच्या पंक्तीच्या प्रकाशात, हे स्पष्ट होत आहे की पूर्वीने ग्रे झोन युद्धावर खूप अवलंबून राहण्यास सुरुवात केली आहे, ज्यामध्ये एक राज्य संघर्षाच्या उंबरठ्याच्या अगदी खाली वाढले आहे. तैवानच्या हवाई हद्दीत PLA च्या लष्करी विमानांची नियमित हवाई घुसखोरी पाहता तैवानला काही काळापासून याचा फटका बसत आहे. रशियाने आक्रमणासाठी केलेला विरोध पाहता, तैवानने “पहिला गोळीबार केला” असा समज निर्माण करण्यासाठी चीन तैवानवर चूक करेल. उदाहरणार्थ, 2001 मध्ये दक्षिण चीन समुद्रावरून उडणारे अमेरिकन हेर क्राफ्ट आणि चिनी फायटर क्राफ्ट यांच्यातील टक्कर CPC ने अमेरिकेविरुद्ध चिनी राष्ट्रवादाचा फडशा पाडण्यासाठी वापरली होती.

अशाप्रकारे, पीएलएने आपल्या लढाईचे डावपेच अद्ययावत करण्यासाठी पूर्वीच्या संघर्षांचा वापर केला आहे आणि चीनच्या आधुनिक युद्धाचा अभ्यास करण्यासाठी, विशेषतः तैवान सामुद्रधुनीतील कोणत्याही साहसाच्या संदर्भात युरोपियन थिएटर या मालिकेतील नवीनतम आहे. युक्रेन संघर्ष पीएलएसाठी विशेषतः महत्त्वपूर्ण आहे कारण चिनी संरक्षण दल आणि रशियन सैन्यांमध्ये एक समान सोव्हिएत जनुक आहे. युरोपच्या रणांगणाने हे सिद्ध केले आहे की लष्करी उपकरणापेक्षा राष्ट्रीय संकल्प अधिक महत्त्वाचा आहे, पीएलए तैवानचा पराभव करण्याचा सर्वतोपरी प्रयत्न करेल.

हे लेखकाचे वैयक्तिक विचार आहेत

The views expressed above belong to the author(s). ORF research and analyses now available on Telegram! Click here to access our curated content — blogs, longforms and interviews.

Author

Kalpit A Mankikar

Kalpit A Mankikar

Kalpit A Mankikar is a Fellow with Strategic Studies programme and is based out of ORFs Delhi centre. His research focusses on China specifically looking ...

Read More +