Author : Premesha Saha

Published on Sep 08, 2023 Commentaries 0 Hours ago

फिलीपिन्सने अमेरिकेसोबतचे संरक्षण संबंध वाढवण्याचा निर्णय घेतला आहे. या वाढत्या सौहार्दाचा फिलिपाइन्स-चीन संबंधांवर कसा परिणाम होईल हे पाहणे बाकी आहे

युनायटेड स्टेट्स-फिलीपिन्स संरक्षण भागीदारी वाढवण्याचा निर्णय

फिलीपिन्स आणि युनायटेड स्टेट्स (यूएस) ने “देशाच्या धोरणात्मक क्षेत्रांमध्ये चार नवीन ‘संमत स्थाने’ नियुक्त करण्यास सहमती देऊन वर्धित संरक्षण सहकार्य कराराच्या (EDCA) पूर्ण अंमलबजावणीला गती देण्यासाठी आणि भरीव पूर्ण करण्याच्या त्यांच्या योजना जाहीर केल्या आहेत. विद्यमान पाच मान्य ठिकाणी प्रकल्प”. EDCA चा मुख्य उद्देश संयुक्त प्रशिक्षण, व्यायाम आणि आमच्या सैन्यामधील परस्पर कार्यक्षमतेस समर्थन देणे आहे. EDCA देखील “अमेरिकन सैन्याला फिलीपिन्समधील महत्वाच्या लष्करी तळांच्या विस्तृत श्रेणीमध्ये प्रवेश प्रदान करते”. पश्चिम पॅसिफिक ट्रिपचा एक भाग म्हणून 2 फेब्रुवारी 2023 रोजी अमेरिकेचे संरक्षण सचिव लॉयड ऑस्टिन यांच्या फिलीपिन्सच्या भेटीदरम्यान हे घडले . या भेटीदरम्यान त्यांनी बैठका घेतल्याफिलीपिन्सचे अध्यक्ष फर्डिनांड मार्कोस ज्युनियर, संरक्षण सचिव कार्लिटो गाल्वेझ जूनियर आणि परराष्ट्र व्यवहार सचिव एनरिक मॅनालो यांच्यासोबत.

फिलीपिन्स हा युनायटेड स्टेट्सचा दीर्घकाळ सुरक्षा सहयोगी आहे आणि EDCA या संबंधाचा आधारस्तंभ आहे. यूएसने जारी केलेल्या निवेदनानुसार , “EDCA चा विस्तार आमची युती मजबूत आणि अधिक लवचिक बनवेल आणि आमच्या संयुक्त लष्करी क्षमतेच्या आधुनिकीकरणाला गती देईल. या नवीन EDCA स्थानांचा समावेश केल्याने फिलीपिन्समधील मानवतावादी आणि हवामान-संबंधित आपत्तींसाठी अधिक जलद समर्थन मिळेल आणि इतर सामायिक आव्हानांना प्रतिसाद मिळेल.” शिवाय, अमेरिकेने आधीच गुंतवणूक केली आहेEDCA अंतर्गत विद्यमान पाच साइट्सवर पायाभूत सुविधांच्या गुंतवणुकीसाठी US$82 दशलक्षपेक्षा जास्त आणि ‘नवीन आणि विद्यमान EDCA स्थानांसाठी आवश्यक योजना आणि गुंतवणुकीशी सहमत होण्यासाठी त्वरीत पुढे जाण्यास वचनबद्ध आहे.’ अमेरिकेच्या निवेदनात पुढे असे म्हटले आहे की, “फिलीपाईन-यूएस युती काळाच्या कसोटीवर उतरली आहे आणि लोखंडी पोशाख कायम आहे. आमच्या सहकार्याचा विस्तार करण्यासाठी या नवीन साइट्स निर्माण करतील अशा संधींची आम्ही आतुरतेने वाट पाहत आहोत.”

EDCA देखील अमेरिकन सैन्याला फिलीपिन्समधील महत्वाच्या लष्करी तळांच्या विस्तृत श्रेणीमध्ये प्रवेश प्रदान करते.

फिलीपिन्सचे संरक्षण सचिव, कार्लिटो गॅल्वेझ ज्युनियर आणि यूएस संरक्षण सचिव, लॉयड ऑस्टिन यांनी घेतलेल्या पत्रकार परिषदेत, यूएसच्या शेवटी असे स्पष्ट केले गेले की “ते EDCA द्वारे फिलीपिन्समध्ये कायमस्वरूपी तळ शोधत नव्हते. वॉशिंग्टन प्रवेश आणि अमेरिकेला फिलीपिन्ससह प्रशिक्षण क्रियाकलाप वाढवण्याची संधी पाहत होता. हे अधिक सामूहिक पद्धतीने प्रतिसाद देण्याची क्षमता आहे… त्यामुळे आमची परिणामकारकता वाढवण्याची, इंटरऑपरेबिलिटी वाढवण्याची ही एक संधी आहे.” चार नवीन ठिकाणे अद्याप कोणत्याही देशाने उघड केलेली नाहीत. पण काही महिन्यांपूर्वी अशी बातमी आली होती जी अमेरिकेने ओळखली आणि विचारलीEDCA साठी पाच अतिरिक्त स्थानांसाठी—पलावान, झाम्बालेस आणि इसाबेला येथे प्रत्येकी एक साइट आणि कागायनमधील दोन साइट. EDCA अंतर्गत यूएसला आधीच वाटप केलेली पाच ठिकाणे आहेत: पलावानमधील अँटोनियो बौटिस्टा हवाई तळ, जो कल्याण बेट समूहाच्या सर्वात जवळ आहे; पंपांगामधील बासा एअर बेस; देशातील सर्वात मोठे लष्करी छावणी नुएवा एकिजा मधील फोर्ट मॅगसेसे; सेबूमधील बेनिटो एब्युएन एअर बेस व्हिसायास आणि मिंडानाओमधील कागायन डी ओरो सिटीमधील लुम्बिया एअर बेस, जो विवादित स्कारबोरो शोल आणि इंडो-पॅसिफिकमधील स्प्रेटली बेटांच्या जवळ आहे. EDCA वर स्वाक्षरी झाली2014 मध्ये यूएस आणि फिलीपिन्स यांच्यात दक्षिण चीन समुद्रात चीनच्या वाढत्या खंबीरपणाला तोंड देण्यासाठी आणि नैसर्गिक आपत्तींना प्रतिसाद देण्यासाठी अमेरिकन सैन्याकडून मदत मागण्यासाठी. जानेवारी 2019 मध्ये, सेझर बासा एअर बेस, पंपांगा येथे EDCA अंतर्गत मानवतावादी सहाय्य आणि आपत्ती निवारण गोदाम बांधण्याचा पहिला मोठा प्रकल्प पूर्ण झाला. EDCA-फोर्ट मॅगसेसे मिलिटरी रिझर्व्हेशन, लुम्बिया एअर बेस, अँटोनियो बॉटिस्टा एअर बेस आणि मॅकटन बेनिटो एब्युएन एअर बेस अंतर्गत आणखी चार ठिकाणी यूएसद्वारे आणखी प्रकल्प आणि विकास कामे सुरू आहेत.

फिलीपिन्सच्या लष्करी तळांवर अमेरिकेला प्रदान करण्यात आलेला हा विस्तारित प्रवेश अमेरिकेच्या सैन्याला तैवानच्या जवळ असलेल्या दक्षिण चीन समुद्राच्या आग्नेय काठावर अधिक मोक्याचा पाया देईल. एका निवेदनात, यूएस संरक्षण सचिव ऑस्टिन म्हणाले , “आमच्या युतीचे आधुनिकीकरण करण्याच्या आमच्या प्रयत्नांचा हा फक्त एक भाग आहे. आणि हे प्रयत्न विशेषतः महत्वाचे आहेत कारण पीपल्स रिपब्लिक ऑफ चायना पश्चिम फिलीपीन समुद्रात आपले बेकायदेशीर दावे पुढे करत आहे. यूएस इंडो-पॅसिफिकमधील देशांसोबतचे संबंध वाढवत आहे आणि हे केवळ फिलीपिन्ससोबतच्या या वाढलेल्या EDCA वरूनच नव्हे तर गंभीर आणि उदयोन्मुख तंत्रज्ञानावर (iCET) नुकत्याच सुरू करण्यात आलेल्या यूएस-इंडिया उपक्रमातूनही दिसून येते. , आणि योजनांमधून देखीलजपानी बेटांवर नवीन यूएस मरीन युनिट्स तैनात करण्यासाठी. या चार अतिरिक्त क्षेत्रांचे स्थान तैवानच्या दक्षिणेला 200 मैलांपेक्षा कमी अंतरावर अमेरिकन सैन्ये ठेवण्याची शक्यता आहे. बिडेन प्रशासन तैवानशी आपली प्रतिबद्धता वाढवत आहे आणि तैवान संबंध कायद्यांतर्गत यूएस आपल्या वचनबद्धतेनुसार उभे राहील याचा पुनरुच्चार केला आहे- “वॉशिंग्टन यूएस सैन्याला वचनबद्ध न होता स्वतःचा बचाव करण्यासाठी बेटाला साधन प्रदान करण्यास सहमत आहे.”

सेझर बासा एअर बेस, पंपांगा येथे EDCA अंतर्गत मानवतावादी सहाय्य आणि आपत्ती निवारण गोदाम बांधण्याचा पहिला मोठा प्रकल्प पूर्ण झाला.

नवीन मार्कोस प्रशासनाचा धोरणात्मक दृष्टीकोन मागील डुटेर्टे प्रशासनापासून संपूर्ण बदल दर्शविते, ज्याद्वारे अमेरिकेशी संबंध सुधारणे आणि संपूर्ण चीन समर्थक धोरणापासून दूर जाणे हे उद्दिष्ट आहे. दक्षिण चीन समुद्र आणि तैवानमधील वाढता तणाव पाहता दक्षिणपूर्व आशियातील आपल्या सुरक्षा सहयोगीसोबत संबंध पुन्हा प्रज्वलित करण्यासाठी या संधीचा पुरेपूर वापर करण्यासाठी अमेरिका सज्ज आहे. फिलीपिन्स हा अमेरिकेचा सर्वात जुना करार सहयोगी आहे आणि या संबंधाचा पाया 1951 च्या परस्पर संरक्षण करारावर आधारित आहे. फिलीपिन्समध्ये नवीन प्रशासन आल्याने या द्विपक्षीय संबंधात काही महत्त्वपूर्ण घडामोडी लक्षात येऊ शकतात. नोव्हेंबर २०२२ मध्ये अमेरिकेच्या उपराष्ट्रपती कमला हॅरिस  यांनी भेट दिलीफिलीपिन्सने अमेरिकेच्या विस्तारित बेस ऍक्सेसच्या व्याप्तीबाबत राष्ट्राध्यक्ष फर्डिनांड मार्कोस ज्युनियर यांच्याशी चर्चा केली. शिवाय, ऑक्टोबर 2022 मध्ये, यूएस आणि फिलीपिन्सच्या संरक्षण प्रमुखांची प्रथमच होनोलुलु येथे यूएस इंडो-पॅसिफिक कमांडमध्ये बैठक झाली, सुरक्षा युतीला आणखी बळ देणाऱ्या उपक्रमांवर चर्चा करण्यासाठी हवाई.

फिलीपिन्स विद्यापीठातील वरिष्ठ व्याख्याता रिचर्ड हेडेरियन यांच्या मते , “ईडीसीए अंतर्गत, यूएस सैन्यांना शस्त्रे प्रणाली आणि मूलभूत लष्करी पायाभूत सुविधांची पूर्वस्थिती देखील दिली जाईल, जे पश्चिम पॅसिफिकमध्ये शक्ती प्रक्षेपित करण्याच्या अमेरिकेच्या क्षमतेसाठी महत्त्वपूर्ण असेल.” त्यांनी याशिवाय निदर्शनास आणून दिले , “नियोजनदृष्ट्या स्थित फिलीपाईन तळांवर प्रगत लष्करी सुविधा निर्माण करून, यूएस पेंटागॉन भविष्यात फॉरवर्ड तैनाती उपस्थिती तसेच जवळपासच्या आपत्कालीन परिस्थितींना संयुक्तपणे प्रतिसाद देण्यासाठी इष्टतम स्थितीत असेल.”

मार्कोस ज्युनियर प्रशासन देखील यूएस बरोबर संबंध पुनर्संचयित करण्यासाठी भरपूर प्रयत्न करत आहे. अध्यक्ष फर्डिनांड मार्कोस ज्युनियर यांची न्यूयॉर्कमध्ये संयुक्त राष्ट्रांच्या आमसभेच्या बाजूला अमेरिकेचे अध्यक्ष जो बिडेन यांच्याशी पहिली वैयक्तिक भेट झाली. त्यांनी “इंडो-पॅसिफिकमधील स्थिरतेचे अँकर म्हणून अमेरिकेच्या भूमिकेची प्रशंसा केली , जी या प्रदेशातील सर्व देशांनी आणि विशेषतः फिलीपिन्सद्वारे खूप कौतुकास्पद आहे.” फिलिपिनो संरक्षण प्रमुखांनी त्यांच्या हवाई भेटीदरम्यान असेही म्हटले होते , “आमचे दोन्ही देश आमच्या संरक्षण युतीचे महत्त्व समजून घेण्यासाठी एकत्र काम करत आहेत… आपापल्या देशाच्या हितसंबंधांना पुढे नेण्यासाठी आणि प्रदेशात शांतता आणि समृद्धीला चालना देण्यासाठी.”

पुढील वर्षी दोन्ही देशांनी संयुक्त लष्करी हालचालींची संख्या 500 पर्यंत वाढवण्याची अपेक्षा आहे, अमेरिकेने वार्षिक बालिकाटन सरावासाठी 16,000 सैन्य तैनात करणे अपेक्षित आहे.

फिलिपिनो विद्वानांच्या मते , “फिलीपिन्सचा भूगोल या प्रदेशातील पेंटागॉनच्या ऑपरेशनल प्राधान्यांसाठी महत्त्वाचा मानला जात आहे. विशेषतः, लुझोन सामुद्रधुनीमध्ये असलेले फिलीपिन्सचे सर्वात उत्तरेकडील आणि मूलत: निर्जन बेट मावुलिस हे तैवानच्या दक्षिणेकडील टोकापासून केवळ 140 किलोमीटर अंतरावर आहे.” फिलीपिन्समधील अनेकांचा असा विश्वास आहे की तैवानमध्ये संघर्ष सुरू झाला तर त्याचा फिलीपिन्सवर परिणाम होईल आणि बेट राष्ट्र देखील त्यात काही प्रमाणात सामील किंवा ओढले जाईल. फिलिपिनोचे माजी लष्करप्रमुख जनरल इमॅन्युएल बौतिस्ता यांनी हे विधान केले होते, “फिलीपिन्स हा चीन-अमेरिकन स्पर्धेसाठी “मुख्य भूभाग” दर्शवितो, कारण तो दक्षिणेकडील सिबुटू पॅसेज आणि उत्तरेकडील बाशी चॅनेल आणि लुझोन सामुद्रधुनीद्वारे दक्षिण चीन समुद्र आणि प्रशांत महासागराला जोडतो.”

यूएस-फिलीपिन्स संरक्षण संबंध वाढवणे आणि EDCA च्या पूर्ण अंमलबजावणीसाठी कठोरपणे दबाव आणण्याचा निर्णय, केवळ यूएस-फिलीपिन्स संबंधांवरच परिणाम करणार नाही, तर फिलीपिन्स-चीन आणि यूएस-चीन महाशक्ती स्पर्धेवर देखील परिणाम करेल. . एकूणच दक्षिण चीन समुद्रातील वादावर आणि वादाच्या शांततापूर्ण तोडग्यासाठी आचारसंहिता (COC) वर चालू असलेल्या चर्चेवरही याचा विपरीत परिणाम होऊ शकतो. नवीन प्रशासन जागरूक असले तरी, जेव्हा आपल्या सार्वभौम प्रदेशांच्या सुरक्षेचा आणि संरक्षणाचा प्रश्न येतो तेव्हा त्याला अमेरिकेची गरज आहे, परंतु आर्थिक प्रगती आणि विकासासाठी, चीनशी निरोगी संबंध देखील आवश्यक आहेत. अशी धाडसी पावले उचलून जे थेट चीनला एक मजबूत संदेश देतात, कसे मार्कोस ज्युनियर.

हे लेखकाचे वैयक्तिक विचार आहेत

The views expressed above belong to the author(s). ORF research and analyses now available on Telegram! Click here to access our curated content — blogs, longforms and interviews.